ความคิดที่ว่าทำไมฉันไม่เก่งซักที
เคยเป็นไหม… “รู้สึกตัวเองไม่เก่งเหมือนคนอื่นๆ ทำอะไรก็ไม่ดีเหมือนคนรอบตัว หันไปทางไหนทำไมมีแต่คนที่ประสบความสำเร็จกันนะ แล้วตัวฉันล่ะ” ไม่เป็นไรเลยหากเธอจะเคยรู้สึกเช่นนี้บ้าง เพราะเราต่างมีช่วงเวลาที่ไม่มั่นใจ สงสัยในความสามารถและการกระทำของตัวเองกันเกือบทุกคน บางครั้งเรารู้สึกมั่นใจในตัวเองและพบว่าเรานี่มันเก่งเหลือเกิน แต่บางครั้งก็รู้สึกว่าตัวเองไม่ดีพอ สิ่งเหล่านี้เกิดขึ้นอย่างเป็นปกติธรรมดาในตัวมนุษย์ นั่นคือ “ความภูมิใจในตัวเอง” (Self-Esteem)
#ความภูมิใจในตัวเอง ส่งผลต่อชีวิตของเราทุกด้าน ถ้าเรามีความภูมิใจในตัวเองสูง เราก็จะรู้สึกดีกับตัวเองและเชื่อว่าเราเป็นคนสำคัญ แต่ถ้าเรามีความภูมิใจในตัวเองต่ำ เราจะติดอยู่ในความกังวลเสมอว่าเรายังไม่ดีพอ
แล้วจะรู้ได้อย่างไรว่าเรามีความภูมิใจในตัวเองต่ำไปหรือเปล่า? ข้อสังเกตเหล่านี้อาจจะช่วยเธอได้ ลองอ่านและสำรวจตัวเองไปพร้อมๆ กันนะ

1.ฉันอยากให้ทุกคนชอบฉันตลอดเวลา
ฉันพยายามทำให้คนอื่นพอใจแทนที่จะเป็นตัวของตัวเอง โดยไม่สนใจว่าตัวเองจะรู้สึกอึดอัดหรือเหนื่อยแค่ไหน

2.ฉันรู้สึกยังดีไม่พอ
ฉันรู้สึกว่าไม่สมควรได้รับความรัก คำชม หรือการกระทำที่ดีจากคนรอบข้าง เพราะฉันรู้สึกว่าฉันไม่ดีพอ และไม่มีค่าอยู่เสมอ

3.ฉันพยายามรักษาทุกความสัมพันธ์
ฉันกลัวว่าความสัมพันธ์กับครอบครัว เพื่อน หรือคนอื่นๆ รอบตัวจะไม่ราบรื่นหรือมาถึงจุดสิ้นสุด ฉันจึงทำทุกอย่างเพื่อรักษาความสัมพันธ์นี้ไว้ ถึงแม้จะต้องแลกกับการฝืนตัวเองหรือรู้สึกเหน็ดเหนื่อยก็ตาม

4.ฉันเกลียดรูปร่างตัวเอง
ฉันยืนหน้ากระจกและเริ่มคิดว่าตัวเอง "น่าเกลียด" และชอบจินตนาการถึงความคิดและคำพูดของคนอื่นที่จะมองมาที่ฉัน เขาต้องคิดว่าฉันดูไม่ดีแน่เลย

5. ฉันชอบดูถูกตัวเอง
“ฉันเป็นคนขี้แพ้” “ฉันไม่สมควรได้รับความสุข” “ฉันมันโง่" ฉันมักพูดหรือคิดกับตัวเองแบบนี้เป็นประจำ หรือบางครั้งเวลาฉันพูดถึงตัวเองกับคนอื่นๆ ฉันก็จะตำหนิตัวเองให้พวกเขาฟัง

6. ฉันเปรียบเทียบตัวเองกับคนอื่น
“ทำไมฉันไม่เก่งเหมือนคนนั้นนะ..” ฉันชอบเปรียบเทียบตัวเองกับคนอื่นและรู้สึกว่าตัวเองไม่ดีเหมือนกับคนอื่นๆ เอาเสียเลย

7. ฉันไม่เชื่อในความคิดของตัวเอง
เมื่อต้องตัดสินใจหรือลงมือทำอะไร ไม่ว่าจะเรื่องเล็กหรือใหญ่ ฉันมักขอความเห็นจากคนอื่นตลอดเวลา เพราะฉันรู้สึกว่า ฉันจะทำผิดพลาดถ้าตัดสินใจด้วยตัวเอง

8. ฉันไม่ชอบการแสดงออก
ฉันชอบจะซ่อนตัวหรืออยู่เงียบๆ ท่ามกลางผู้อื่น ไม่แสดงความคิดเห็นหรืออารมณ์ใดๆ มากนัก โดยเฉพาะเมื่อฉันรู้สึกไม่พอใจ กังวล หรือไม่สบายใจ ฉันเลือกที่จะไม่แสดงออกเพราะกลัวว่าคนอื่นจะรู้สึกไม่ดีกับตัวฉัน
หากมีความคิดเหล่านี้อยู่บ่อยๆ และมีหลายข้อที่ตรงกับข้อความด้านบนนี้ แสดงว่าเธออาจกำลังไม่ภูมิใจในตัวเอง เธอมองตัวเองด้วยความรู้สึกแง่ลบ และกังวลว่าคนอื่นจะไม่รักเธอ สิ่งเหล่านี้เกิดขึ้นได้ด้วยหลายสาเหตุ เช่น
- พ่อ แม่ ครู เพื่อน และคนอื่นๆ ผู้คนในชีวิตของเราสามารถส่งผลต่อความรู้สึกของเราที่มีต่อตนเองได้ เมื่อพวกเขาพูดสิ่งที่ดีเกี่ยวกับเรา เราก็รู้สึกดีกับตัวเอง หากพวกเขาอดทนและเลือกคำพูดที่เป็นมิตรมาสื่อสารเมื่อเราทำผิดพลาด เราก็จะเรียนรู้ที่จะยอมรับตนเอง เมื่อเรามีเพื่อนและเข้ากันได้ เราก็รู้สึกชอบตัวเองและเกิดความรู้สึกขอบคุณโอกาสที่ที่ให้ตัวเองได้อยู่ในสังคมที่ปลอดภัย แต่ถ้าเราโดนดุมากกว่าชม โดนบั่นทอนกำลังใจ โดนกลั่นแกล้งหรือหยอกล้อ (Bully) ทั้งโดยตั้งใจหรือไม่ โดยผู้ใหญ่ พี่น้อง หรือเพื่อนฝูง มันก็ยากที่จะรู้สึกดีกับตัวเอง ซ้ำร้ายยังจะลดทอนความภาคภูมิใจในตนเองลงเรื่อยๆ
- เสียงในหัว สิ่งที่เราพูดกับตัวเองมีส่วนสำคัญต่อความรู้สึกของเราที่มีต่อตัวเอง เช่น การคิดว่า "ฉันมันขี้แพ้" หรือ "ฉันจะไม่มีวันหาเพื่อนที่ดีได้" เป็นการทำร้ายความภาคภูมิใจในตนเองของเรา บางครั้งเสียงในหัวของเราก็มาจากคำพูดที่รุนแรงของคนอื่นหรือช่วงเวลาที่เลวร้ายที่เราได้เผชิญ แต่เราสามารถเปลี่ยนเสียงในหัวของเราเองได้ เราสามารถเรียนรู้ที่จะคิดถึงตัวเองได้ดีขึ้น
- การเรียนรู้ เรารู้สึกดีเมื่อเราเรียนรู้ที่จะอ่าน ลงมือวาดรูป สร้างสรรค์อะไรบางอย่าง เล่นกีฬา เล่นดนตรี ขี่จักรยาน ตั้งโต๊ะล้างรถ ช่วยเพื่อน พาสุนัขไปเดินเล่น ทุกสิ่งที่เราเรียนรู้ได้ดีสร้างความรู้สึกดีกับตัวเอง แต่บางครั้งเราก็ฝืนใจตัวเองเกินไป เราไม่ยอมรับว่าสิ่งที่เราทำนั้นดีแล้ว เราคิดว่า "มันไม่ดีเลยจริงๆ" “มันไม่สมบูรณ์แบบ" หรือ "ฉันยังทำได้ไม่ดีพอ" จนทำให้กลัวความผิดพลาดและคิดว่าตัวเองไม่ดีพอ
เราทุกคนมีแสงสว่างในตัวเอง อาจมีบางครั้งที่เรารอคอยให้คนอื่นบอกว่าแสงสว่างในตัวเรานั้นสว่าง สดใสและอบอุ่นเพียงไหน จนลืมบอกตัวเองว่า “ฉันส่องสว่างมาตลอดทางที่ฉันก้าวเดิน” การสำรวจความภูมิใจในตัวเองจะทำให้เราเข้าใจความคิด ความรู้สึกของตัวเอง และเมื่อตระหนักได้ว่า เรากำลังภูมิใจในตัวเองน้อยลง ก็ขอเพียงให้เวลากับตัวเองและสร้างความภูมิใจนั้นกลับขึ้นมาใหม่ แล้วแสงสว่างในตัวเองที่เธอมองว่ามันริบหรี่ ก็จะส่องสว่างขึ้นเหมือนที่ผ่านมา
อ้างอิง