• สืบสวนคดีทางอาญาด้วยกระบวนการที่ประกอบด้วย การรวบรวมหลักฐาน การพิสูจน์หลักฐาน การวิเคราะห์หลักฐาน การสอบสวนพยาน เพื่อให้ได้ข้อมูลและนำไปสู่การพิจารณาคดีอย่างยุติธรรม 
• ปฏิบัติงานร่วมกับงานป้องกันปราบปราม เพื่อดําเนินการ จับกุม ตรวจค้นผู้กระทำความผิด
• ให้การในฐานะพยานในชั้นศาล เมื่อมีการพิพากษาคดีทางอาญาที่รับผิดชอบ
• ให้คำแนะนำ ปรึกษา ปรับปรุงพัฒนาการปฏิบัติงานของผู้ใต้บังคับบัญชาในงานสืบสวน
• ปฏิบัติงานร่วมกับหน่วยงานอื่นที่เกี่ยวข้อง หรือปฏิบัติงานอื่นๆ ที่ผู้บัญชาการมอบหมาย

1. รับแจ้งความร้องทุกข์เกี่ยวกับคดีอาญาและจัดทำเป็นรายงาน 
2. ประชุมทีมเพื่อวางแผนสืบสวนคดีอย่างรัดกุมเป็นความลับ และมีลำดับขั้นตอน 
3. รวบรวมข้อมูลและพยานเกี่ยวกับคดี ทั้งก่อนเกิดเหตุ ขณะเกิดเหตุ หลังเกิดเหตุ ด้วยวิธีต่างๆ เช่น การลงพื้นที่เกิดเหตุเพื่อให้ได้ข้อมูลเกี่ยวกับคดีว่าเหตุการณ์เกิดขึ้นที่ไหน เวลาเท่าไร ประวัติของผู้เสียชีวิต/บาดเจ็บเป็นอย่างไร ใครเป็นพยานผู้เห็นเหตุการณ์ ฯลฯ
4. รวบรวมหลักฐานเพื่อสนับสนุนข้อมูลด้วยวิธีการต่าง ๆ เช่น การชันสูตรร่างกายผู้เสียชีวิต ผลการตรวจร่างกายผู้บาดเจ็บ การตรวจหาลายนิ้วมือในที่เกิดเหตุ การสอบปากคำพยาน เป็นต้น 
5. นำหลักฐานที่ได้มาวิเคราะห์เพื่อหาข้อสรุปสิ่งที่เกิดขึ้นในคดีนั้น ๆ 
6. สรุปข้อเท็จจริงและพยานหลักฐาน เพื่อพิสูจน์ความผิดของคนผิด เป็นรายงานการสืบสวน โดยจะต้องประกอบไปด้วย ข้อเท็จจริงเกี่ยวกับคดีนั้นๆ พยานหลักฐานประกอบ และระบุตัวผู้กระทำผิด 
7. ส่งมอบรายงานการสืบสวนให้พนักงานสอบสวน ดำเนินการขอหมายศาลเพื่อจับกุม
8. ติดตามผู้กระทำผิดเพื่อจับกุมมาดำเนินคดี 
9. ซักถามปากคำผู้ตองหาและพยานที่เกี่ยวของเพื่อยืนยันข้อเท็จจริง
10. สรุปเป็นสำนวนคดีรายงานผู้บังคับบัญชา และส่งฟ้องศาล
11. เมื่ออยู่ในชั้นศาล ต้องให้ความคุ้มครองความปลอดภัยกับพยานจนกว่าคดีจะสิ้นสุด รวมถึงทำหน้าที่เป็นพยานในชั้นศาล และหากอัยการมีคำสั่งให้สืบสวนหาข้อมูลเพิ่มเติมก็ต้องสืบสวนเพิ่มจนกว่าคดีจะสิ้นสุด
12. เก็บรวบรวมข้อมูลของการกระทำผิด คนผิด การสืบสวนสอบสวนเป็นแฟ้มคดีสืบสวนอย่างเป็นระบบ เพื่อใช้ประโยชน์ในการศึกษาต่อไป

1. เจ้าหน้าที่นิติเวช
2. นักอาชญาวิทยา
3. อัยการ

• ในวันเวลาปกติ ทำงานจันทร์-ศุกร์ เวลา 08.30-16.30 น. หากมีภารกิจพิเศษ อาจทำงานตามตารางเวรที่กำหนดกันไว้โดยหมุนเวียนกันไปตลอด 24 ชั่วโมง
• ต้องทำงานในช่วงเวลาที่เกิดเหตุอาชญากรรมซึ่งอาจเกิดขึ้นตลอด 24 ชั่วโมง ทำให้ต้องปรับตัวตามสถานการณ์และความเร่งด่วนของงานได้
• ทำงานทั้งในสถานีตำรวจ สำนักงานตำรวจ และต้องทำงานนอกสถานที่ตามสถานการณ์ เช่น การออกไปสืบคดีในท้องที่ต่าง ๆ การออกไปติดตามจับกุมผู้ร้ายในพื้นที่ต่าง ๆ เป็นต้น 

• มีความรู้ด้านกฎหมาย 
• ทักษะการตั้งคำถาม
• ทักษะการรวบรวมข้อมูล
• ช่างสังเกต รอบคอบ ไม่มองข้ามรายละเอียดเล็กๆ น้อยๆ 
• มีทักษะการคิดวิเคราะห์ 
• มีความรู้ทางนิติวิทยา 
•  มีสมรรถภาพทางกายที่ดี แข็งแรง ว่องไว 
• ทักษะการสื่อสาร เพื่อประสานงานกับคนในทีม สื่อสารกับประชาชน พยาน ผู้ต้องหา และรายงานผล

• ผลตอบแทนเริ่มต้นตั้งแต่ 9,000 - 60,000 บาทต่อเดือน ขึ้นอยู่กับลำดับยศ โดยเงินเดือนตำรวจจะเริ่มต้นตามวุฒิที่ใช้สอบเข้ามาบรรจุ เช่น ยศสิบตำรวจตรี ระดับเงินเดือน 15,000 บาท ยศร้อยตำรวจตรี ระดับเงินเดือนไม่เกิน 27,000 บาท 
• ปัจจุบันงานสืบสวนเป็นขาดแคลนบุคลากรอย่างมาก เพราะเป็นงานที่เสี่ยง และต้องเสียสละเวลา และชีวิตส่วนตัวมาก
• การเติบโตในอาชีพ (Career Path) ของ “ตำรวจ - สืบสวน” มีลำดับยศที่สามารถเลื่อนได้จากการประเมินการทำงาน อายุราชการ และการศึกษาต่อพัฒนาตัวเองจนสำเร็จวุฒิการศึกษาที่สูงขึ้น สำหรับยศของตำรวจนั้น มีทั้งหมด 14 ขั้น เรียงลำดับจากสูงสุดไปต่ำสุดได้ดังนี้ 

-ชั้นสัญญาบัตร
1. พลตำรวจเอก หรือ พล.ต.อ. (Police General)
2. พลตำรวจโท หรือ พล.ต.ท. (Police Lieutenant General)
3. พลตำรวจตรี หรือ พล.ต.ต. (Police Major General)
4. พันตำรวจเอก หรือ พ.ต.อ (Police Colonel)
5. พันตำรวจโท หรือ พ.ต.ท. (Police Lieutenant Colonel)
6. พันตำรวจตรี หรือ พ.ต.ต. (Police Major)
7. ร้อยตำรวจเอก หรือ ร.ต.อ. (Police Captain)
8. ร้อยตำรวจโท หรือ ร.ต.ท. (Police Lieutenat)
9. ร้อยตำรวจตรี หรือ ร.ต.ต. (Police Sub-Lieutenant)

-ชั้นประทวน
10. ดาบตำรวจ หรือ ด.ต. (Police Senior Sergeant Major)
11. จ่าสิบตำรวจ หรือ จ.ส.ต. (Police Sergeant Major)
12. สิบตำรวจเอก หรือ ส.ต.อ. (Police Sergeant)
13. สิบตำรวจโท หรือ ส.ต.ท. (Police Corporal)
14. สิบตำรวจตรี หรือ ส.ต.ต. (Police Lance Corporal)

• ความยากและท้าทายของอาชีพ “ตำรวจ - สืบสวน” 
• ต้องจัดการ แก้ไข พิสูจน์กับคดีอาชญากรรมที่มีความซับซ้อน และเป็นที่จับตาของสังคม
• ทำงานภายใต้แรงกดดัน ทำให้เจอความเครียด 
• เผชิญกับสถานการณ์ที่มีผลต่ออารมณ์ เช่น ภาพสะเทือนใจ การสืบปากคำพยาน เป็นต้น 
• ต้องใช้ความอดทนอย่างมากในการติดตามคดี ด้วยวิธีต่างๆ เช่นสะกดรอย แฝงตัว ตามหาพยานหลักฐาน ซึ่งอาจใช้เวลายาวนานเป็นสัปดาห์ เดือนหรือปี 
• สิ่งที่เป็นความเสี่ยงของอาชีพนี้ คือ
• ความเสี่ยงในเรื่องความปลอดภัย เช่น การจับกุมผู้ต้องหาที่อาจมีอาวุธหรือการทำงานในสถานที่ที่อันตราย การทำคดีที่เกี่ยวข้องกับผู้มีอิทธิพล

• เนื้อหา YouTube ที่มีเนื้อหาเกี่ยวกับ “ตำรวจ - สืบสวน”
  • นุชา พาสนุก. (2019, November 9). เรียนจบตำรวจสายปราบปรามทำงานอะไรได้บ้างในโรงพัก [Video]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=VbUtaWPATyY 
  • CNA Insider. (2019, June 8). How Police Officers Investigate Crime [Video]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=BQQ9xgf_nfc  [ซับภาษาไทย]

มัธยมศึกษาตอนปลาย

• วิทย์-คณิต
• ศิลป์-คำนวณ
• ศิลป์-ภาษา
• ปวช. หรือเทียบเท่า
• วุฒิการศึกษาชั้น ม.4 สอบเข้าโรงเรียนเตรียมทหาร เหล่าตำรวจ

ปริญญาตรี เช่น 

• ศูนย์ฝึกอบรมตํารวจภูธร ภาค 1-9 
• โรงเรียนชุมพลทหารเรือ จ.ชลบุรี
• โรงเรียนนายร้อยตำรวจ
• คณะนิติศาสตร์ หรือคณะรัฐศาสตร์ หรือจบปริญญาตรี คณะสาขาใดก็ได้

*ข้อมูล ณ ปี 2567

• “โครงการพัฒนาประสิทธิภาพทีมงานผู้ปฏิบัติงานสืบสวน กองบังคับการปราบปราม” ของหน่วยงานกองบัญชาการตำรวจสอบสวนกลาง สำนักงานตำรวจแห่งชาติ หรือรู้จักกันในชื่อ “โรงเรียนสืบสวนกองปราบ”
• WE Space | ตำรวจสืบสวน. (n.d.). https://wespace.in.th/explore/career/A0202.00
• ทีมงาน. (2021, January 19). บทบาทหน้าที่ความรับผิดชอบ นายร้อยตำรวจ สายพนักงานสืบสวน - Nine100 : สอบตำรวจ ทหาร ข้าราชการ. Nine100 : สอบตำรวจ ทหาร ข้าราชการ. https://nine100.com/nine100-inquiry-role/
•  “คู่มือการสืบสวน” สถานีตำรวจนครบาลลาดพร้าว    https://latphrao.metro.police.go.th/files/08-files01.pdf 
• https://www.goventpolice.com/police-salary/