• ดำเนินงานด้านกฎหมายให้กับหน่วยงานที่ตนเองสังกัดอยู่
• ดำเนินงานด้านวินัยข้าราชการ เช่น ทำคู่มือการดำเนินงานทางวินัย สอบสวนวินัยเจ้าหน้าที่
• ดำเนินงานทางคดีของหน่วยงาน เช่น สอบสวนข้อเท็จจริง ติดตามหลักฐาน สืบพยาน ขึ้นศาล
• งานบริการสาธารณะด้านกฎหมาย ให้ความรู้ เสนอข้อคิดเห็นด้านกฎหมายให้กับหน่วยงานภายนอก
• งานด้านการจัดซื้อจัดจ้างภาครัฐ เช่น เป็นคณะกรรมการตรวจรับงานจัดซื้อจัดจ้างภาครัฐ ร่างขอบเขตงานการจ้างงาน

1. รับงานจากผู้บังคับบัญชา หรือจากฝ่ายธุรการผู้เป็นคนรับเรื่องร้องเรียน/ร้องทุกข์จากประชาชน  

2. ทำงานตามที่ได้รับมอบหมาย ได้แก่

       2.1 ศึกษา พิจารณา ข้อกฎหมาย ระเบียบและข้อบังคับที่มีผลต่อการปฏิบัติงานของอปท. และนำมาบังคับใช้ภายในหน่วยงาน

       2.2 ปรับปรุงระเบียบและข้อบังคับ เพื่อให้เท่าทันสถานการณ์ และอำนวยความสะดวก

ในการทำงานส่วนท้องถิ่น

3. เสนอความคิดเห็นหรือให้ความรู้เรื่องข้อกฎหมาย เพื่อป้องกันไม่ให้มีการทำผิดกฎ หรือเกิดเป็นคดีความในอนาคตได้ เช่น ให้คำปรึกษากฎหมาย วินิจฉัยปัญหาทางด้านกฎหมาย ตรวจสอบความถูกต้องของเอกสารสัญญา ทำคู่มือ ให้ความรู้/ตอบข้อสงสัยเรื่องกฎหมายกับชาวบ้านในพื้นที่ 

4. ประสานงาน ทำงานร่วมกับเจ้าหน้าที่จากหน่วยงานรัฐภายนอกที่เกี่ยวข้องกับเรื่องที่ได้รับการร้องเรียนหรือเรื่องที่ได้รับมอบหมายมา 

5. ทำงานแก้ไขปัญหาเรื่องร้องเรียน หรือทำงานทางคดีต่างๆ โดยต้องทำให้เสร็จในระยะเวลาตามที่ระเบียบได้กำหนดไว้

6. แจ้งเรื่องให้ผู้ร้องเรียนทราบเมื่อแก้ไขปัญหาเสร็จแล้ว และรายงานผู้บังคับบัญชา

1. ผู้พิพากษา 
2. อัยการ
3. เจ้าหน้าที่ศาล
4. เจ้าหน้าที่ในหน่วยงานราชการ เช่น เจ้าหน้าที่สาธารณสุข เจ้าหน้าที่สำนักงานที่ดิน เจ้าหน้าที่รังวัดที่ดิน  เจ้าหน้าที่สำนักงานจัดการทรัพยากรป่าไม้
5. ตำรวจ

• องค์กรการปกครองส่วนท้องถิ่น (อปท.) ได้แก่ เทศบาล อบต. หรือ อบจ.  โดยทั่วไปกำหนดให้มีตำแหน่งนิติกรอย่างน้อย 1 คน ต่อหน่วยงาน
• ทำงานตามวันและเวลาราชการ จันทร์-ศุกร์ เวลา 8.30-16.30 น. หยุดเสาร์-อาทิตย์ และวันหยุดนักขัตฤกษ์

• ความรู้เรื่องกฎหมายทั่วไป และกฎหมายเกี่ยวกับการปกครองท้องถิ่น
• ความรู้เรื่องการเขียนหนังสือราชการ การบริหารงานเอกสารราชการ
• ทักษะการประสานงาน เพื่อทำให้เกิดความร่วมมือของหน่วยงานรัฐที่เกี่ยวข้อง
• ทักษะการสื่อสาร เพื่อพูดคุยกับผู้คนที่มีความหลากหลาย ทั้งประชาชนและเจ้าหน้าที่รัฐ
• ทักษะการเจรจาต่อรองและการไกล่เกลี่ยความขัดแย้ง 
• ความสามารถในการยืดหยุ่นทางความคิด เพื่อรับมือระหว่างข้อจำกัดทางกฎหมายกับสถานการณ์ที่เกิดขึ้นหน้างาน

• ผลตอบแทน  นิติกรระดับปฏิบัติการเริ่มต้นที่ เงินเดือน 15,000 - 16,500 บาท และรับสวัสดิการสำหรับข้าราชการท้องถิ่น เช่น เบิกค่าเช่าบ้านได้เดือนละ 3,000-6,000 บาท (ขึ้นอยู่กับระดับตำแหน่งงาน) 

• ค่าตอบแทนอื่นๆ  

• ค่าตอบแทนพิเศษของข้าราชการผู้ปฏิบัติงานด้านกฎหมาย หากเข้าเงื่อนไข โดยตำแหน่งนิติกรระดับปฏิบัติการจะได้เงินเพิ่ม 3,500 บาท ต่อเดือน และนิติกรระดับชำนาญการจะได้เงินเพิ่ม 4,000 บาท ต่อเดือน
• ค่าตอบแทนจากการเป็นคณะกรรมการตรวจรับงานจัดซื้อจัดจ้างรัฐ โดยจำนวนค่าตอบแทนขึ้นอยู่กับงบประมาณของหน่วยงานและระเบียบการจ่ายค่าตอบแทน 

• โอกาสการเติบโตจากอาชีพนิติกร การเติบโตในสายงานของนิติกรท้องถิ่น โดยมีระดับตำแหน่งงานตามประสบการณ์และความเชี่ยวชาญดังนี้
  • นิติกรระดับปฏิบัติการ
  • นิติกรระดับชำนาญการ
  • นิติกรระดับชำนาญการพิเศษ
  • นิติกรระดับเชี่ยวชาญ
  • นิติกรระดับทรงคุณวุฒิ
• นิติกรท้องถิ่น สามารถเปลี่ยนสายงานไปเป็นผู้อำนวยการกอง หัวหน้าฝ่ายบริหารงานทั่วไป หรือปลัดอำเภอ/เทศบาล เป็นต้น
• นิติกรท้องถิ่น สามารถเปลี่ยนสายงานไปทำงานในศาล เช่น ผู้พิพากษา หรืออัยการ จากการมีประสบการณ์ทำงานเป็นนิติกรและต้องมีวุฒิเนติบัณฑิต หรือสอบเป็นข้าราชการตุลาการศาลปกครอง 
• สามารถประกอบอาชีพเป็นผู้ประกอบการบริษัทกฎหมาย ให้บริการเป็นที่ปรึกษาและทนายความเกี่ยวกับ คดีปกครอง คดีวินัยข้าราชการ คดีทุจริตของรัฐ เป็นต้น

• ความท้าทายในอาชีพนิติกรท้องถิ่น คือ

• เน้นการทำงานรอบด้าน มากกว่าการทำงานเฉพาะเรื่อง เพราะนิติกรท้องถิ่นต้องทำงานกับประชาชนและหน่วยงานเป็นจำนวนมาก ต้องติดต่อประสานงานเพื่อสร้างความร่วมมือให้เกิดขึ้น
• ข้อกฎหมาย ระเบียบข้อบังคับ ประกาศหรือคำสั่ง มีการปรับเปลี่ยนอยู่ตลอดเวลา นิติกรท้องถิ่นจำเป็นต้องศึกษาสิ่งที่เปลี่ยนและนำมาปรับใช้ให้ทันสถานการณ์ เพราะหน่วยงานอปท. เป็นหน่วยงานที่ทำงานบริการประชาชนและใกล้ชิดกับชุมชนมากที่สุด ดังนั้นเมื่อเกิดสถานการณ์หรือ

เหตุการณ์ใหม่ๆ ที่ส่งผลกระทบกับชุมชน จึงมักมีการปรับเปลี่ยนการปรับใช้หรือเปลี่ยนรายละเอียด เพื่อให้เท่าทันกับสถานการณ์ที่เกิดขึ้นอยู่บ่อยครั้ง 

• นิติกรต้องสามารถทำงานกับคนในชุมชนได้ ต้องเรียนรู้วิธีการเข้าถึงชุมชน วิธีพูดคุยอธิบายข้อกฎหมายให้คนในชุมชนเข้าใจ และต้องศึกษาวิถีชีวิตและวัฒนธรรมของชุมชน
• นิติกรชุมชนอาจเผชิญความกดดันในการจัดการคดีที่เป็นกระแสสังคม หรือคดีคอร์รัปชั่นที่อาจเกี่ยวข้องกับผู้มีอิทธิพล 

บทความที่มีเนื้อหาเกี่ยวกับ อาชีพนิติกรท้องถิ่น 

• Trueid. (2020). เส้นทางการเป็นนิติกรท้องถิ่น. Retrieved August 22, 2024, from 

https://news.trueid.net/detail/XdvvmyR8vQRd

คลิป Youtube ที่มีเนื้อหาเกี่ยวกับ อาชีพนิติกรท้องถิ่น

• โย่ง กฤษณ์พงศ์ นิติกร. (2022, April 6). 4 งานหลักๆ นิติกร อบต. เทศบาล อบจ ( และงานอื่นๆ ) [Video]. https://youtu.be/FwGIbIzpbzc?si=toAZqHwtP6spzt1B
• Theory of Law (ไทย). (2020, September 29). "นิติกร"-มีกี่ประเภท/ทำงานอะไรบ้าง.?  [Video]. https://youtu.be/4pJx9IX4EyA?si=aZoo7lwYPJqalEA8

• Trueid. (2020). เส้นทางการเป็นนิติกรท้องถิ่น. Retrieved August 22, 2024, from 

https://news.trueid.net/detail/XdvvmyR8vQRd