นิยามสั้นๆ
ผู้ที่ทำหน้าที่สอนความรู้และทักษะทางวิชาการให้กับนักศึกษาระดับมหาวิทยาลัย ในสาขาที่ตนเป็นผู้เชี่ยวชาญ
📃 ลักษณะงาน
- มีส่วนร่วมในการสร้างและพัฒนานโยบายทางการศึกษา เช่น ออกแบบหลักสูตร ที่ช่วยพัฒนาคุณภาพทางวิชาการให้กับมหาวิทยาลัย
- จัดการเรียนการสอนให้กับนักศึกษามหาวิทยาลัย
- ดูแลและให้คำปรึกษาทางวิชาการและการใช้ชีวิตในมหาวิทยาลัยให้แก่นักศึกษา
- ศึกษาวิจัย นำเสนอองค์ความรู้ใหม่ๆ แก่ผู้สนใจ เช่น การจัดอบรม เสวนาองค์ความรู้ทางวิชาการ การตีพิมพ์บทความทางวิชาการ เป็นต้น
📊 ขั้นตอนการทำงาน
- ออกแบบหลักสูตรที่จะทำการเรียนการสอนให้กับนักศึกษา โดยระบุเกี่ยวกับชื่อวิชา องค์ความรู้และทักษะที่นักศึกษาจะได้รับ รวมถึงวิธีการสอน สื่อการสอนที่ต้องใช้ วิธีการวัดผลและประเมินผล รวมถึงจำนวนชั่วโมง วันเวลาเรียน
- เตรียมบทเรียน สื่อการสอนตามหลักสูตรที่ออกแบบไว้
- ทำการเรียนการสอนตามวันเวลาที่กำหนด
- วัดและประเมินผลการเรียนรู้จากนักศึกษาในชั้นเรียนด้วยวิธีต่าง ๆ เช่น การสอบ การตรวจชิ้นงาน
- ให้คำปรึกษา กับนักศึกษาในเรื่องต่างๆ ทั้งด้านวิชาการและการใช้ชีวิตในมหาวิทยาลัย เช่น การพัฒนาผลการเรียน การปรับปรุงคุณภาพชิ้นงาน การจัดสรรเวลา เป็นต้น
- วิจัยและพัฒนาองค์ความรู้ใหม่ๆ เพื่อนำมาพัฒนาหลักสูตรเพื่อสอนผู้เรียนในอนาคต
👩🏻💻 อาชีพที่ต้องทำงานร่วมกัน
- เจ้าหน้าที่ธุรการในสถาบันการศึกษา
- เจ้าหน้าที่ฝ่ายทะเบียนนักศึกษา
- เจ้าหน้าที่ฝ่ายไอที
- นักวิชาการในสาขาวิชาต่างๆ
🏢 สถานที่และเวลาทำงาน
- ทำงานในสถาบันการศึกษาทั้งของรัฐบาลและเอกชน เช่น มหาวิทยาลัย วิทยาลัย
- ปฏิบัติงานตามวันเวลาเดียวกับสถานที่ราชการ คือจันทร์-ศุกร์ เวลา 08.00-16.00 น. ยกเว้นในบางหลักสูตรที่มหาวิทยาลัยอาจกำหนดระยะเวลาต่างจากหลักสูตรอื่น อย่างการสอนภาคค่ำ การสอนในวันเสาร์-อาทิตย์
- อาจมีการทำงานนอกเวลาหลัก เช่น การจัดการประชุมหรือกิจกรรมที่เกี่ยวข้องกับภารกิจทางวิชาการ
✅ ความรู้ความสามารถที่ต้องใช้
- ความรู้ทางวิชาการในสาขาวิชานั้นๆ
- ทักษะการสื่อสารทั้งภาษาไทยและภาษาต่างประเทศ
- ทักษะด้านการสอนและการออกแบบกิจกรรมการเรียนรู้เพื่อถ่ายทอดความรู้ไปสู่ผู้เรียน
- ความรู้ด้านการวัดและประเมินผลด้านการศึกษา
- ทักษะการเขียนบทความทางวิชาการ
- ความรู้เกี่ยวกับจรรยาบรรณด้านการสอน
💵 โอกาส ความท้าทาย และผลตอบแทน
- ผลตอบแทน เริ่มต้นอยู่ที่ 28,000 - 100,000 บาทต่อเดือน และอาจมีรายได้จากงานนอกในบทบาทนักวิชาการที่เชี่ยวชาญในสาขาวิชานั้นๆ เพิ่มขึ้น เช่น การเป็นวิทยากรให้กับหน่วยงานภายนอก การเป็นที่ปรึกษาให้กับหน่วยงานภายนอก
- โอกาสและเส้นทางการเติบโตในอาชีพอาจารย์มหาวิทยาลัย
- อาจารย์มหาวิทยาลัย จะมีลำดับตำแหน่งทางวิชาการที่มาจากการทำผลงานทางวิชาการ โดยเรียงลำดับ ดังนี้
- ตำแหน่ง ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ย่อว่า ผศ.
- ตำแหน่ง รองศาสตราจารย์ ย่อว่า รศ.
- ตำแหน่ง ศาสตราจารย์ ย่อว่า ศ.
- ความท้าทายของอาชีพอาจารย์มหาวิทยาลัย
- การแข่งขันสูง เป็นอาชีพที่มีการแข่งขันสูงเพื่อให้ได้รับตำแหน่งงานหรือโอกาสทำงาน
- เชี่ยวชาญแม่นยำ ต้องมีความแม่นยำและความถูกต้องในเนื้อหาที่สอน
- ต้องทำงานภายใต้กฎระเบียบ และมาตรฐานทางวิชาการของมหาวิทยาลัยที่เคร่งครัด
- เผชิญกับความหลากหลาย ต้องจัดการและรับมือกับนักศึกษาที่มีความแตกต่างหลากหลาย
- ความสม่ำเสมอในการทำวิจัย ต้องทำการวิจัยและสร้างผลงานทางวิชาการอยู่สม่ำเสมอ
- ต้องพัฒนาตนเอง เรียนรู้และพัฒนาทักษะใหม่ๆ เพื่อปรับตัวกับการเปลี่ยนแปลงในสาขาวิชาและนโยบายด้านการศึกษา
- ภาระงานหนัก อาจารย์มหาวิทยาลัยเป็นอาชีพที่มีภาระงานจำนวนมาก ทั้งในแง่การจัดการเรียนการสอน และภารกิจทางวิชาการอื่นๆ ทำให้ต้องบริหารเวลาอย่างดี
- ความเครียด อาจารย์มหาวิทยาลัยอาจเผชิญความเครียดจากการทำงานและการรับผิดชอบในการเรียนการสอนหลายรายวิชา
🖥️ ช่องทางการศึกษาความรู้เพิ่มเติม
- YouTube ที่มีเนื้อหาแนะนำเกี่ยวกับ "อาจารย์มหาวิทยาลัย" เช่น
- Nopadol’s Story. (2022, March 10). EP 1344 เล่าประสบการณ์การเป็นอาจารย์มหาวิทยาลัยครบ 19 ปี [Video]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=T064wIC453U
- KhunKruKhim. (2021, June. 21). รีวิวชีวิตการเป็นอาจารย์ที่ธรรมศาสตร์[Video]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=ObC8xjy6-qU
- คณะและมหาวิทยาลัยที่เปิดสอนในประเทศไทยที่เกี่ยวข้องกับอาชีพ "อาจารย์มหาวิทยาลัย"
- อาจารย์มหาวิทยาลัยจะต้องเป็นผู้มีความเชี่ยวชาญเฉพาะด้าน ดังนั้นในการเลือกเรียนมหาวิทยาลัยควรเลือกเรียนสาขาที่มีความเฉพาะด้านในเรื่องนั้นๆ เช่น อาจารย์สอนภาษา เลือกเรียนในคณะศิลปศาสตร์ อักษรศาสตร์ หรือมนุษยศาสตร์ ในมหาวิทยาลัยต่างๆ อาจารย์ด้านสถาปัตยกรรม เลือกเรียนในคณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ ของมหาวิทยาลัยต่างๆ
- ตามคุณสมบัติของมหาวิทยาลัยในประเทศไทยแล้ว ผู้สมัครเป็นอาจารย์มหาวิทยาลัยจะต้องจบการศึกษาระดับปริญญาโท-ปริญญาเอก ดังนั้นผู้ที่ต้องการเลือกอาชีพนี้ควรวางแผนการศึกษาในระดับบัณฑิตศึกษาต่อด้วย
🌐 แหล่งอ้างอิง
- ไพโรจน์ ขาวสิทธิวงษ์. (n.d). บทบาทและหน้าที่ของอาจารย์มหาวิทยาลัย.เข้าถึงได้จาก https://www.sc.su.ac.th/knowledge/teacher.pdf