
นิยามสั้นๆ
ผู้ศึกษาและวิจัยความรู้ทางด้านเคมี เพื่อนำมาพัฒนาเป็นผลิตภัณฑ์หรือกระบวนการทางเคมีที่มีประโยชน์ในชีวิตประจำวันของมนุษย์
📃 ลักษณะงาน
- ศึกษาและทดลองเพื่อนำสารเคมีที่ได้ไปใช้ประโยชน์ในด้านต่างๆ เช่น นำไปเป็นส่วนประกอบในวัสดุทางการแพทย์, พัฒนาเป็นวัสดุใหม่ๆ, ปรับปรุงคุณสมบัติของสารเคมีเดิม
- วิเคราะห์ด้วยสารเคมี เช่น การตรวจสอบคุณภาพของน้ำและดิน, การตรวจสอบสารปนเปื้อนในอาหารและสิ่งแวดล้อม, การตรวจสอบหลักฐานทางนิติวิทยาศาสตร์ เป็นต้น
- เป็นที่ปรึกษา ให้คำปรึกษาด้านการใช้สารเคมีกับองค์กรที่เกี่ยวข้อง
📊 ขั้นตอนการทำงาน
- กำหนดวัตถุประสงค์ของการวิจัยหรือการทดลอง เช่น เพื่อพัฒนาผลิตภัณฑ์ใหม่, เพื่อปรับปรุงคุณภาพของสารเคมีเดิม, เพื่อตรวจสอบคุณภาพดิน เป็นต้น
- ออกแบบการทดลองเพื่อทดสอบสมมติฐานที่ตั้งไว้ โดยการออกแบบการทดลองจะต้องคำนึงถึงปัจจัยต่างๆ เช่น ประเภทของการทดลอง วัสดุที่ใช้ อุปกรณ์ที่ใช้ วิธีการวัดผล และมาตรการควบคุม
- ทำการศึกษาข้อมูลที่เกี่ยวข้อง จัดเตรียมสารเคมี และอุปกรณ์ที่จำเป็นต่อการทดลองหรือวิจัยในห้องปฏิบัติการ
- ทำการทดลองหรือวิจัยตามแผนที่ได้วางไว้ โดยรักษามาตรการความปลอดภัยและปฏิบัติตามข้อกำหนดเพื่อป้องกันอันตรายและความเสี่ยงต่อสิ่งแวดล้อม
- บันทึกข้อมูลที่ได้จากการทดลองอย่างละเอียด และวิเคราะห์ข้อมูลที่ได้รับเพื่อใช้สรุปผลการทดลอง
- รายงานผลการวิจัยและเผยแพร่ เช่น รายงานผลวิจัย, บทความทางวิทยาศาสตร์, เอกสารการประชุม, งานนำเสนอ
👩🏻💻 อาชีพที่ต้องทำงานร่วมกัน
- นักจุลชีววิทยา
- นักวิทยาศาสตร์สิ่งแวดล้อม
- นักวิจัยและพัฒนาผลิตภัณฑ์
🏢 สถานที่และเวลาทำงาน
- นักวิทยาศาสตร์เคมีทำงานในหน่วยงานภาครัฐหรือภาคเอกชนที่ดำเนินงานเกี่ยวกับการทดลองและใช้สารเคมี เช่น หน่วยงานวิจัยต่างๆ อุตสาหกรรมเคมี อุตสาหกรรมยา อุตสาหกรรมอาหาร อุตสาหกรรมเครื่องสำอาง อุตสาหกรรมพลังงาน อุตสาหกรรมอิเล็กทรอนิกส์ กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ กรมวิทยาศาสตร์บริการ กรมควบคุมมลพิษ มูลนิธิด้านสิ่งแวดล้อม หรืออาจเป็นอาจารย์ในสถาบันการศึกษา ฯลฯ
- โดยทั่วไปแล้ว นักวิทยาศาสตร์เคมีมักจะทำงาน 5 วันต่อสัปดาห์ สัปดาห์ละประมาณ 40 ชั่วโมง โดยมักจะมีเวลาทำงานที่แน่นอน คือ 8.00 น. -16.30 น.
- แต่บางครั้งอาจต้องทำงานล่วงเวลาหรือทำงานในวันหยุด ขึ้นอยู่กับโครงการและกิจกรรมขององค์กร
✅ ความรู้ความสามารถที่ต้องใช้
- ความรู้เรื่องเคมี เช่น โครงสร้างของอะตอม พันธะเคมี สมบัติของสาร ปฏิกิริยาเคมี หลักการทางเคมีวิเคราะห์ เคมีอินทรีย์ เคมีอนินทรีย์ เคมีฟิสิกส์ ชีวเคมี และเคมีสิ่งแวดล้อม
- ทักษะการใช้เครื่องมือและเทคโนโลยีในการทำการทดลองทางเคมี เช่น เครื่องแก้ว, บิวเรต, แมนอมิเตอร์, เครื่องวิเคราะห์สารเคมี, และซอฟต์แวร์วิเคราะห์ข้อมูลทางเคมี เป็นต้น
- ทักษะการออกแบบการทดลอง เพื่อออกแบบการทดลองที่ถูกต้อง แม่นยำ และมีประสิทธิภาพ
- ทักษะการวิเคราะห์ข้อมูล เพื่อวิเคราะห์ข้อมูลจากการทดลอง หาความสัมพันธ์ระหว่างตัวแปร และดึงข้อสรุป
💵 โอกาส ความท้าทาย และผลตอบแทน
- ผลตอบแทนเริ่มต้นอยู่ที่ประมาณ 18,000 - 35,000 บาทต่อเดือน
- นักวิทยาศาสตร์เคมีมีโอกาสทำงานในหลากหลายอุตสาหกรรม เช่น อุตสาหกรรมเคมี อุตสาหกรรมยา อุตสาหกรรมอาหาร อุตสาหกรรมเครื่องสำอาง อุตสาหกรรมพลังงาน อุตสาหกรรมอิเล็กทรอนิกส์ ฯลฯ ทำให้เป็นที่ต้องการของตลาดอยู่เสมอ
- การเติบโตในอาชีพ (Career Path) ของ “นักวิทยาศาสตร์เคมี” มีดังนี้
- นักวิจัยและนักวิชาการ
- หัวหน้าโครงการวิจัย
- นักวิทยาศาสตร์อาวุโส
- นักวิทยาศาสตร์เคมีระดับบริหาร
- ความยากและท้าทายของอาชีพ “นักวิทยาศาสตร์เคมี” คือ
- ต้องเรียนรู้และเข้าใจกระบวนการทางเคมีที่ยากและซับซ้อน
- นักวิทยาศาสตร์เคมีต้องทำงานหนัก อดทน และมีความรับผิดชอบสูง เพราะงานของนักวิทยาศาสตร์เคมีมีผลต่อความปลอดภัยของบุคคลและสิ่งแวดล้อม
- ต้องทำงานในห้องปฏิบัติการหรือสถานที่ที่ต้องการความระมัดระวังสูงเป็นระยะยาวเวลานาน จึงต้องมีความตื่นตัวตลอดเวลาที่ทำงาน
- สิ่งที่เป็นความเสี่ยงของอาชีพ “นักวิทยาศาสตร์เคมี” คือ
- นักวิทยาศาสตร์เคมีอาจสัมผัสกับสารเคมีอันตราย เช่น สารก่อมะเร็ง สารพิษต่อระบบประสาท สารระคายเคืองผิวหนัง และสารก่อภูมิแพ้ การสัมผัสกับสารเคมีเหล่านี้เป็นเวลานาน อาจส่งผลต่อสุขภาพในระยะยาว
- นักวิทยาศาสตร์เคมีอาจเกิดอุบัติเหตุในห้องปฏิบัติการ เช่น การหกของสารเคมี การระเบิด และไฟไหม้
- การผลิต การใช้งาน และการกำจัดสารเคมี อาจส่งผลต่อสิ่งแวดล้อม ทำให้เกิดมลพิษทางน้ำ มลพิษทางดิน และมลพิษทางอากาศ มลพิษเหล่านี้ส่งผลต่อสุขภาพของมนุษย์ สัตว์ และพืช
🖥️ ช่องทางการศึกษาความรู้เพิ่มเติม
- ช่อง YouTube ที่มีเนื้อหาเกี่ยวกับอาชีพนักวิทยาศาสตร์เคมี
- SCIENCE NSRU [@sciencensru9123]. (2023, January 19). EP.29 นักเคมีมืออาชีพ. Youtube. https://www.youtube.com/watch?v=h3Wjp5gFalA
thaicyberu [@thaicyberu]. (2016, March 6). บันไดสายอาชีพ ตอน นักเคมี. Youtube. https://www.youtube.com/watch?v=VrQG_C06x7o
🌐 แหล่งอ้างอิง
- สมาคมวิทยาศาสตร์แห่งประเทศไทยในพระบรมราชูปถัมภ์ - https://www.scisoc.or.th/
- Career. (n.d.). นักเคมี. https://www.mycareer-th.com/res_job_detail.php?id=34
- WE Space | นักเคมี. (n.d.). https://wespace.in.th/explore/career/H0201.00