
นิยามสั้นๆ
บุคลากรทางการแพทย์ที่มีความเชี่ยวชาญในการส่งเสริมสุขภาพและรักษาโรคผ่านการให้ยา
📃 ลักษณะงาน
- จ่ายยาให้กับผู้ป่วย ตามใบสั่งหรือคําสั่งของแพทย์ หรือตามความจำเป็น
- จัดเตรียมและจัดการยา เช่น ตรวจสอบคุณภาพยา การสั่งซื้อนำเข้ายา การจัดเก็บรักษายา
- ให้คำแนะนำและคำปรึกษากับผู้ป่วยเกี่ยวกับการใช้ยา การรักษาและความปลอดภัยของยา เพื่อให้ผู้ป่วยเข้าใจและใช้ยาอย่างถูกต้อง
📊 ขั้นตอนการทำงาน
- (เทียบกับโรคหรืออาการของโรคที่แพทย์วินิจฉัย) และประวัติการแพ้ยาของผู้ป่วย
- ตรวจสอบปริมาณของยาและข้อมูลทางการแพทย์ที่เกี่ยวข้อง เช่น วิธีการใช้, และความถี่ในการใช้ยา
- ให้คำแนะนำและคำปรึกษาเกี่ยวกับการใช้ยาอย่างถูกต้องและปลอดภัยแก่ผู้ป่วย และตอบคำถามที่เกี่ยวข้องกับยา
- ทำการบันทึกข้อมูลเกี่ยวกับการจัดการยาและการให้คำปรึกษาเพื่อการติดตามและประเมินผล
- ตรวจนับ สั่งซื้อ ตรวจสอบคุณภาพ และจัดเก็บยาให้ถูกต้องและเป็นระบบ
- หรือทำการเตรียมยาและสารเคมีทางการแพทย์ตามคำสั่ง
👩🏻💻 อาชีพที่ต้องทำงานร่วมกัน
- พยาบาล
- แพทย์
- นักเทคนิคทางการแพทย์
- ผู้แทนบริษัทเครื่องมือ ผู้แทนบริษัทยา
🏢 สถานที่และเวลาทำงาน
- ทำงานได้ทั้งหน่วยงานรัฐและเอกชน เช่น โรงพยาบาลรัฐ โรงพยาบาลเอกชน คลินิก ร้านขายยา โรงงานผลิตยา ฯลฯ
- เวลาในการทำงานขึ้นอยู่กับนโยบายของหน่วยงานที่สังกัด ในร้านขายยา หรือบริษัทผลิตยา อาจมีเวลาเข้าออกงานชัดเจน ส่วนการทำงานในโรงพยาบาล มักทำงานในระบบกะที่เปลี่ยนเป็นกะ (กะละ 8 ชั่วโมง)
✅ ความรู้ความสามารถที่ต้องใช้
- ความเข้าใจเกี่ยวกับการทำงานของยาและสารเคมีทางการแพทย์ รวมถึงกระบวนการผลิตและคุณสมบัติของยาต่างๆ
- ทักษะในการสื่อสารภาษาอังกฤษ (อ่าน, เขียน)
- ทักษะในการจัดการยา รวมถึงการนับ, เตรียม, และบรรจุยาอย่างถูกต้องและปลอดภัย
💵 โอกาส ความท้าทาย และผลตอบแทน
- ผลตอบแทนเริ่มต้นอยู่ที่ประมาณ 40,000 - 60,000 บาทต่อเดือน
- สามารถเลือกประกอบอาชีพได้หลากหลาย ทั้งการทำงานสายการสอนในโรงเรียนแพทย์ บรรจุเข้ารับข้าราชการในโรงพยาบาลรัฐหรือกระทรวงสาธารณสุข และสามารถทำงานในสังกัดเอกชนอย่างโรงพยาบาลเอกชน หรือเปิดร้านขายยาเป็นของตัวเอง
- การเติบโตในอาชีพ (Career Path) ของ “เภสัชกร” มีดังนี้
- สายงานในโรงเรียนแพทย์: ผู้ช่วยศาสตราจารย์ รองศาสตราจารย์ ศาสตราจารย์
- สายงานในโรงพยาบาลหรือกระทรวงสาธารณสุข
- เภสัชกร (เลื่อนขั้นตามระบบราชการ)
- หัวหน้าหน่วยเภสัชกรรม
- สายงานบริษัทเอกชน
- ผู้แทนยา (ดีเทลยา),เภสัชกรควบคุมคุณภาพ (QC),เภสัชกรประจำร้านยา
- หัวหน้าหรือผู้จัดการ
- ผู้บริหาร
- ความยากและท้าทายของอาชีพ “เภสัชกร” คือ
- ต้องมีความระมัดระวังในการจัดการยาและสารเคมีทางการแพทย์ที่มีความซับซ้อนและมีผลกระทบต่อสุขภาพ
- ต้องสื่อสารให้มั่นใจได้ว่าผู้ป่วยจะสามารถใช้ยาได้ถูกต้องด้วยตัวเอง
- เภสัชกรประจำร้านยาอาจต้องรับมือกับผู้ป่วยที่ซื้อยาด้วยตัวเอง ซึ่งอาจให้ข้อมูลที่ไม่ถูกต้อง ไม่ชัดเจน และนำไปสู่การจ่ายยาผิดได้
- เภสัชกรต้องคอยอัปเดตติดตามผลการศึกษาตัวยาต่างๆ เกี่ยวกับผลข้างเคียง คุณโทษของยา ซึ่งมักมีการเปลี่ยนแปลงตลอดเวลา
- ความเสี่ยงของอาชีพ “เภสัชกร” คือ
- ความเสี่ยงในการถูกฟ้องร้องจากการจ่ายยาผิด หรือการสื่อสารที่ก่อให้เกิดความเข้าใจผิดจนอาจส่งผลกระทบต่อสุขภาพและชีวิต
- งานในโรงพยาบาลเป็นงานที่ค่อนข้างหนัก เภสัชกรต้องทำงานในโรงพยาบาลอย่างหนัก ภาระงานมาก มีเวลาพักผ่อนน้อย เช่นเดียวกับบุคลากรทางการแพทย์อื่นๆ เช่น หมอ หรือ พยาบาล ซึ่งส่งผลเสียต่อสุขภาพได้
🖥️ ช่องทางการศึกษาความรู้เพิ่มเติม
- ช่อง YouTube ที่มีเนื้อหาเกี่ยวกับอาชีพเภสัชกร
- My Pharmacist Thailand. (2015, August 13). บทบาทเภสัชกรแต่ละสาขา (My Pharmacist Thailand) [Video]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=5-JdwnNVjuk
thaicyberu. (2016, March 8). บันไดสายอาชีพ ตอน เภสัชกร [Video]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=CeY1VrWpw9M
🌐 แหล่งอ้างอิง
- เภสัชกรรมสมาคมแห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์ - https://www.pat.or.th/
- สมาคมเภสัชกรรมโรงพยาบาล (ประเทศไทย) - https://www.thaihp.org/
- สมาคมเภสัชกรรมชุมชน (ประเทศไทย) - https://www.pharcpa.com/
- TruePlookPanya. (n.d.). เภสัชกร. https://www.trueplookpanya.com/explorer/occupation-step3/45
Career. (n.d.). เภสัชกร. https://www.mycareer-th.com/res_job_detail.php?id=106