
นิยามสั้นๆ
ผู้ออกแบบอาคาร สิ่งก่อสร้าง ที่ส่งเสริมและสนับสนุนการใช้ชีวิตของผู้คน เช่น บ้านพักอาศัย อาคารสำนักงาน โรงพยาบาล สนามบิน เป็นต้น
📃 ลักษณะงาน
- เป็นงานบริการ ครอบคลุมตั้งแต่การสืบค้นวิจัย ออกแบบและเขียนแบบในออฟฟิศไปจนถึงการสำรวจพื้นที่ก่อสร้าง ตรวจงานก่อสร้าง และสื่อสารกับผู้อยู่อาศัยจริงหรือผู้รับเหมา (ผู้ก่อสร้างอาคาร) ที่สถานที่ก่อสร้างจริง
- สามารถเป็นสถาปนิกฟรีแลนซ์ได้ แต่ประเภทและขนาดของงานอาจจะถูกจำกัดให้เป็นไปตามกำลังที่สถาปนิกมี
📊 ขั้นตอนการทำงาน
- รับโจทย์จากลูกค้า เจ้าของโครงการ หรือผู้ที่มีความประสงค์จะสร้างอาคาร
- รวบรวมข้อมูลพร้อมวิเคราะห์ความเป็นไปได้ของโครงการ ตั้งแต่ความเป็นไปได้ทางกายภาพ ข้อกฎหมายที่เกี่ยวข้อง งบประมาณการก่อสร้าง ฯลฯ
- เริ่มกระบวนการออกแบบ ซึ่งเกิดขึ้นได้หลากหลายวิธี เช่น การระดมไอเดีย การสเก็ตช์ภาพ การใช้โปรแกรมคอมพิวเตอร์ การตัดโมเดล (หุ่นจำลอง) เป็นต้น แล้วแต่ความเหมาะสมและรูปแบบการทำงานของแต่ละบริษัท
- เมื่อได้แนวทางตั้งต้นของแบบแล้ว อาจมีการนัดหมายเข้าไปพูดคุยนำเสนอเพื่อแลกเปลี่ยนความคิดเห็นกับผู้ว่าจ้างหรือผู้ใช้อาคาร แล้วนำเอาข้อมูลที่ได้มาพัฒนาแบบต่อกับผู้เชี่ยวชาญด้านต่างๆ เช่นวิศวกรโครงสร้าง วิศวกรงานระบบ เป็นต้น
- เมื่อแบบลงตัวเรียบร้อย จึงทำการเขียนแบบเพื่อสื่อสารกับผู้รับเหมาก่อสร้าง
- เมื่อการก่อสร้างเริ่มต้นขึ้น สถาปนิกจะต้องไปตรวจหน้างานเป็นครั้งคราวเพื่อให้แน่ใจว่าอาคารออกมาตามความที่ออกแบบไว้
👩🏻💻 อาชีพที่ต้องทำงานร่วมกัน
- Structural engineer วิศวกรโครงสร้าง
- Mechanical engineer วิศวกรงานระบบ
- Project manager ผู้จัดการโครงการ
- Construction manager ผู้จัดการฝ่ายก่อสร้าง
- Contractor ผู้รับเหมาก่อสร้าง
🏢 สถานที่และเวลาทำงาน
- สถานที่ทำงานของสถาปนิกที่สังกัดบริษัท จะมีออฟฟิศของสำนักงาน เดินทางไปประชุมกับลูกค้า และไปไซท์ก่อสร้าง
- หากสังกัดบริษัท ปกติจะมีเวลาทำงานประมาณ 8 - 9 ชั่วโมง/วัน เช่น 09.30 - 18.30น. (อาจมีการทำงานล่วงเวลาในกรณีที่ต้องเร่งปิดงาน)
✅ ความรู้ความสามารถที่ต้องใช้
- มีใบประกอบวิชาชีพสถาปนิก
- มีทักษะการสื่อสาร ทั้งการพูดคุยกับลูกค้า ผู้ใช้งานอาคาร สามารถสื่อสารความตั้งใจของสถาปนิกผ่านแบบเพื่อเป็นแนวทางและข้อมูลสำหรับการก่อสร้างอาคาร
- มีทักษะการวาดภาพด้วยมือเพื่อนำความคิดในหัวลงมาในกระดาษได้อย่างรวดเร็ว
- มีทักษะการคิดวิเคราะห์ ความคิดสร้างสรรค์
- มีความสามารถในการใช้โปรแกรมคอมพิวเตอร์ เพื่อช่วยอำนวยความสะดวกในการออกแบบและผลิตแบบ
- เป็นคนช่างสังเกต ชอบตั้งคำถาม รอบคอบ ใส่ใจในรายละเอียด
💵 โอกาส ความท้าทาย และผลตอบแทน
- โอกาสที่สถาปนิกจะได้รับจากการทำอาชีพนี้ เช่น
- ได้ร่วมงานกับผู้คนในสายอาชีพอื่นๆ ทั้งวิศวกรสาขาต่างๆ คนขายผลิตภัณฑ์ที่หลากหลาย ช่างก่อสร้าง เป็นต้น
- มีโอกาสได้ไปเที่ยว ทำความรู้จักพื้นที่บริเวณสถานที่ก่อสร้างต่างๆ ได้เห็นการใช้ชีวิตในพื้นที่และรูปแบบที่หลากหลาย
- ได้มีโอกาสพัฒนาคุณภาพชีวิตทางกายภาพของผู้คน ชุมชน เมือง ผ่านการออกแบบ - ความท้าทายในอาชีพ คือ
- การหาสมดุลในงาน เนื่องจากงานออกแบบเป็นงานที่กำหนดตารางงานแน่นอนได้ยาก ไม่สามารถกำหนดแน่ชัดได้ว่าจะคิดไอเดียออกแบบได้เมื่อไร หรือต้องเจออุปสรรคและข้อจำกัดด้านใดบ้าง จึงมีโอกาสสูงที่สถาปนิกจะต้องใช้เวลากับงานเยอะเป็นพิเศษ หากจัดการบริหารเวลาไม่ดีอาจส่งผลเสียต่อสุขภาพและเกิดความเครียดได้
- เรื่องที่หลายคนอาจเข้าใจผิดเกี่ยวกับอาชีพนี้ คือ จริงๆ แล้วสถาปนิกมีหน้าที่ออกแบบและผลิตแบบให้ผู้รับเหมาก่อสร้างสร้างตาม ไม่ได้มีหน้าที่ก่อสร้างหรือควบคุมงานก่อสร้าง - ผลตอบแทนของสถาปนิก จะมีในรูปแบบเงินเดือนและสวัสดิการ ขึ้นอยู่กับนโยบายและข้อตกลงของบริษัทที่สังกัด โดยเงินเดือนระดับจูเนียร์ อาจเริ่มต้นอยู่ที่ประมาณ 20,000 บาทขึ้นไป หากเป็นสถาปนิกฟรีแลนซ์จะได้รับค่าตอบแทนรายโปรเจกต์ตามที่ตกลงกับผู้ว่าจ้าง
🖥️ ช่องทางการศึกษาความรู้เพิ่มเติม
1. แนะนำให้ดูคลิปวิดีโอการบรรยายของสถาปนิกท่านต่างๆ ผ่าน Youtube ของมหาวิทยาลัย เช่น
- Harvard Graduate School of Design (Harvard GSD) https://www.youtube.com/@TheHarvardGSD
- Columbia University Graduate School of Architecture (Columbia Gsapp) https://www.youtube.com/@columbiagsapp
- The Architectural Association School of Architecture (AA School of Architecture) https://www.youtube.com/@AASchoolArchitecture
2. หาหนังสืออ่านเพิ่มเติมตามที่สนใจ เช่น หนังสือด้านงานออกแบบที่รวบรวมผลงานที่น่าสนใจให้ศึกษาค้นคว้า
📚 ข้อมูลสายการเรียนที่เกี่ยวข้อง
มัธยมศึกษาตอนปลาย
- สายวิทย์-คณิต
- สายศิลป์-คำนวน
- สายศิลป์-ภาษา
- บางสถาบันเปิดรับวุฒิ
(ปวช.) สาขาวิชาช่างเทคนิคสถาปัตยกรรม ช่างก่อสร้าง
(ปวช.) ประเภทช่างเทคนิคสถาปัตยกรรม ทุกสาขาวิชา หรือเทียบเท่า
(ปวช.) ประเภทวิชาอุตสาหกรรม สาขาวิชาสถาปัตยกรรม/ ช่างก่อสร้าง
(ปวส.) ช่างเทคนิคสถาปัตยกกรม
ปริญญาตรี เช่น
- คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ ภาควิชาสถาปัตยกรรม
- หลักสูตรสถาปัตยกรรมศาสตรบัณฑิต คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์
- คณะสถาปัตยกรรม ศิลปะและการออกแบบ สาขาวิชาสถาปัตยกรรมหลัก
- คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์และการออกแบบ สาขาวิชาสถาปัตยกรรม
- คณะศิลปประยุกต์และสถาปัตยกรรมศาสตร์ สาขาสถาปัตยกรรม
ปริญญาโท เช่น
- หลักสูตรสถาปัตยกรรมศาสตรมหาบัณฑิต คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์
*ข้อมูล ณ ปี 2567