
นิยามสั้นๆ
ผู้ที่ใช้ความคิดสร้างสรรค์และศิลปะในการจัดแต่งอาหารให้ดูสวยงามและน่ารับประทานสำหรับการถ่ายภาพ วิดีโอ หรือนำเสนอในงานต่าง ๆ เพื่อสร้างความดึงดูดใจและความประทับใจแก่ผู้รับชม
📃 ลักษณะงาน
- จัดวางและตกแต่งอาหารให้น่ารับประทานและดึงดูดสายตา เพื่อถ่ายภาพหรือวิดีโอ สำหรับใช้ในสื่อต่าง ๆ เช่น งานโฆษณา นิตยสาร เมนูอาหาร แค็ตตาล็อกสินค้า โซเชียลมีเดีย หรือรายการโทรทัศน์
- กำหนดทิศทางการออกแบบหรือธีม (Theme) ของภาพถ่ายหรือวิดีโอ ทั้งสไตล์ภาพ องค์ประกอบภาพ ธีมธรรมชาติ ธีมเอเชีย ธีมทะเล
- จัดเตรียมวัตถุดิบอาหารและอุปกรณ์ประกอบฉาก (Props) สำหรับถ่ายทำ ที่เหมาะสมกับอาหารและธีม เพื่อสร้างภาพรวมที่สวยงามและตรงตามความต้องการของลูกค้า
- ดูแลและแก้ไขปัญหาที่เกี่ยวข้องกับอาหารในระหว่างการถ่ายทำ
📊 ขั้นตอนการทำงาน
- ระชุมรับโจทย์และวางแผนงาน ประชุมร่วมกับลูกค้าและทีมถ่ายทำ เพื่อทำความเข้าใจความต้องการของลูกค้า หรือรายละเอียดงาน เช่น เป้าหมายของโปรเจกต์ ธีมงาน สไตล์ภาพ ลักษณะอาหาร และตกลงไอเดียการสื่อสาร รวมไปถึงระยะเวลาการทำงานและงบประมาณ เพื่อกำหนดทิศทางการออกแบบอาหาร
- ออกแบบการนำเสนอ ออกแบบองค์ประกอบของอาหาร รวมถึงการจัดวางและการตกแต่งให้เหมาะสมกับธีมของงาน เลือกโทนสี การจัดจาน และอุปกรณ์ประกอบฉาก (Props) ที่ใช้ รวมไปถึงประเภทของรูปภาพ (Shot) ที่ต้องมี เพื่อให้ได้ตามเป้าหมายของโปรเจกต์ โดยทำออกมาเป็นภาพร่างหรือไฟล์นำเสนอ (Presentation) ใช้สำหรับส่งให้ลูกค้าพิจารณาแก้ไขให้ตรงกับที่ต้องการมากที่สุด และใช้สำหรับอนุมัติให้เริ่มทำงาน
- คัดเลือกวัตถุดิบและวัสดุอุปกรณ์ คัดเลือกวัตถุดิบอาหารที่สดใหม่ หรือเหมาะสมสำหรับการถ่ายทำ หรือจัดแสดง รวมทั้งจัดหาวัตถุดิบทดแทนและเตรียมวัสดุเสริม เช่น น้ำมัน สเปรย์เงา หรือสีอาหาร เพื่อทำให้อาหารดูสวยงามและน่ารับประทาน
- จัดวางอาหารและอุปกรณ์ประกอบฉาก จัดวางอาหาร ปรุงแต่งอาหารตามแบบที่วางไว้ โดยคำนึงถึงความสมดุลระหว่างความสมจริง ความสวยงามและการดึงดูดสายตา วางอุปกรณ์ประกอบฉากและองค์ประกอบอื่น ๆ ให้ลงตัว
- ทำงานร่วมกับทีมงานถ่ายทำ ประสานงานกับช่างภาพและผู้กำกับเพื่อกำหนดมุมกล้อง แสง สี และองค์ประกอบในภาพ ปรับแต่งอาหารและอุปกรณ์ประกอบฉากในขณะถ่ายทำ เพื่อให้ได้ภาพที่สมบูรณ์แบบที่สุด
- แก้ไขปัญหาเฉพาะหน้า แก้ไขปัญหาที่เกิดขึ้นระหว่างถ่ายทำ เช่น อาหารเปลี่ยนสีหรือเสียรูปทรง ใช้เทคนิคเสริม เช่น การใช้วัสดุทดแทนเพื่อสร้างภาพที่ต้องการ
- ตรวจสอบและปรับปรุงงานในขั้นสุดท้าย ตรวจสอบภาพหรือวิดีโอที่ได้จากการถ่ายทำ เพื่อดูว่าอาหารที่นำเสนอตรงกับความต้องการของลูกค้าหรือไม่ ปรับแก้ไขเพิ่มเติมหากยังไม่ตรงตามเป้าหมาย
- ส่งมอบงาน ส่งมอบภาพหรือวิดีโอที่สมบูรณ์ให้กับลูกค้า พร้อมรับข้อเสนอแนะสำหรับการทำงานในอนาคต
👩🏻💻 อาชีพที่ต้องทำงานร่วมกัน
- ช่างภาพอาหาร
- ผู้กำกับศิลป์
- นักออกแบบกราฟิก
- ครีเอทีฟโฆษณา (Creative)
- เชฟหรือผู้ปรุงอาหาร
- ผู้ผลิตวิดีโอ
- นักเขียนคอนเทนต์ด้านอาหาร
- เจ้าของแบรนด์หรือผู้จัดการผลิตภัณฑ์
- ผู้จัดงานอีเวนต์
- นักโภชนาการ
🏢 สถานที่และเวลาทำงาน
- สถานที่ทำงาน นักออกแบบอาหารทำงานในสถานที่ที่หลากหลาย โดยขึ้นอยู่กับประเภทของโปรเจกต์และความต้องการของลูกค้า โดยแบ่งเป็นสถานที่ถ่ายทำและสถานที่สำหรับงานประชุมและวางแผนงาน
- สถานที่สำหรับถ่ายทำผลงาน เช่น สตูดิโอถ่ายภาพอาหาร สถานที่ถ่ายทำโฆษณา ร้านอาหารหรือโรงแรม งานอีเวนต์หรืองานจัดแสดงอาหาร ห้องครัวเชิงพาณิชย์หรือห้องครัวสตูดิโอ กองถ่ายภาพยนตร์หรือรายการโทรทัศน์ โรงงานผลิตอาหารหรือบริษัทสินค้าอุปโภคบริโภค
- สถานที่สำหรับงานประชุมและวางแผนงาน เช่น ออฟฟิศบริษัทโฆษณาและการตลาด ออฟฟิศผลิตสื่อสิ่งพิมพ์และดิจิทัลด้านอาหารกรณีเป็นพนักงานประจำ หรือที่บ้านกรณีเป็นนักออกแบบอาหารอิสระ (Freelance)
- เวลาทำงาน นักออกแบบอาหารที่เป็นพนักงานประจำ มีวันและเวลาทำงานตามปกติ วันจันทร์-ศุกร์ เวลา 9.00 - 17.00 น. หรือตามข้อกำหนดของบริษัท
- นักออกแบบอาหารอิสระ จะมีเวลาทำงานที่ยืดหยุ่นและขึ้นอยู่กับลักษณะงาน โดยติดต่อกับลูกค้าในเวลาทำงานปกติ และจัดการเวลาสำหรับงานอื่น ๆ ได้ด้วยตนเอง
- ในช่วงที่ต้องทำงานในกองถ่ายภาพยนตร์ โฆษณา หรืออีเวนต์ เวลาทำงานจะขึ้นอยู่กับตารางถ่ายทำ เช่น อาจเริ่มงานตั้งแต่เช้าและทำงานจนกว่าถ่ายทำเสร็จ ต้องปรับตัวให้เข้าความไม่แน่นอนของเวลา เนื่องจากมีการแก้ไขหน้างานหรือต้องขยายเวลาในการถ่ายทำ
✅ ความรู้ความสามารถที่ต้องใช้
- ความรู้ด้านศิลปะและทักษะด้านการออกแบบองค์ประกอบภาพ
- ความคิดสร้างสรรค์ในการจัดแต่งและนำเสนออาหารให้ดูน่าสนใจ
- ความรู้เกี่ยวกับอาหาร การเลือกใช้วัตถุดิบอาหารและเทคนิคการปรุงแต่งอาหารให้ออกมาสวยงาม
- ความใส่ใจในรายละเอียด เพื่อสร้างผลงานที่ดูประณีตและสมบูรณ์แบบ
- ความสามารถในการแก้ไขปัญหาเฉพาะหน้า
- ความยืดหยุ่นในการทำงานภายใต้ข้อจำกัดต่าง ๆ
- ความสามารถในการบริหารจัดการเวลา
- ทักษะการทำงานเป็นทีม
- ทักษะการเจรจาต่อรอง
- ความสามารถในการเรียนรู้และพัฒนาตนเอง
- ความรู้เบื้องต้นด้านเทคโนโลยีและสื่อดิจิทัล
💵 โอกาส ความท้าทาย และผลตอบแทน
- ผลตอบแทน รายได้เริ่มต้น 20,000 - 40,000 บาทต่อเดือน สำหรับพนักงานประจำในบริษัทโฆษณา สื่อสิ่งพิมพ์ หรือบริษัทผลิตสื่อดิจิทัล และ 50,000 - 80,000 บาทต่อเดือน สำหรับผู้มีประสบการณ์สูง หรือทำงานในบริษัทชั้นนำ
- รายได้ของนักออกแบบอาหารอิสระ สามารถกำหนดราคาค่าจ้างต่อโปรเจกต์หรือรายวันได้ โดยขึ้นอยู่กับความซับซ้อนของงานและชื่อเสียงในวงการ
- 5,000 - 15,000 บาทต่อวัน สำหรับโปรเจกต์ขนาดเล็ก เช่น การถ่ายภาพเมนูร้านอาหาร
- 20,000 - 50,000 บาทต่อโปรเจกต์ สำหรับงานโฆษณาแบรนด์ใหญ่หรือการถ่ายภาพสินค้า
- 100,000 บาทขึ้นไปต่อโปรเจกต์ สำหรับแคมเปญใหญ่หรือการทำงานร่วมกับแบรนด์ระดับนานาชาติ
- โอกาสและการเติบโตของอาชีพนักออกแบบอาหาร
- ขยายบทบาทในสายงานการออกแบบอาหาร ไปสู่บทบาทผู้กำกับศิลป์ (Art Director) ที่รับผิดชอบภาพรวมการออกแบบและนำเสนออาหารในโปรเจกต์ขนาดใหญ่ เช่น โฆษณา หรืออีเวนต์ หรือเป็นผู้เชี่ยวชาญด้านการจัดองค์ประกอบอาหารเฉพาะด้าน เช่น การจัดอาหารสำหรับถ่ายภาพนิ่ง อาหารเพื่อสุขภาพ หรืออาหารสำหรับงานศิลปะ
- โอกาสร่วมงานกับแบรนด์ในระดับนานาชาติ ร่วมงานกับแบรนด์อาหาร เครื่องดื่ม หรือธุรกิจโรงแรม ภัตตาคาร และธุรกิจอื่น ๆ ในระดับนานาชาติ เช่น การถ่ายโฆษณาอาหารให้กับแบรนด์ชั้นนำ หรือการทำงานในกองถ่ายภาพยนตร์ต่างประเทศ
- เข้าสู่วงการสื่อและดิจิทัล พัฒนาช่องทางสื่อของตัวเอง เช่น การสร้างเพจ สร้างช่อง YouTube ที่เน้นการจัดแต่งอาหาร หรือสร้างตัวตนในฐานะอินฟลูเอนเซอร์ (Influencer) หรือผู้เชี่ยวชาญด้านอาหารและศิลปะการจัดแต่งอาหาร เพื่อสร้างรายได้จากการสนับสนุนและการโฆษณา
- จัดอีเวนต์และเวิร์กช็อป สอนจัดอาหารสำหรับการถ่ายภาพในสื่อดิจิทัล หรือการออกแบบอาหารสำหรับงานศิลปะให้กับเชฟ นักศึกษา หรือผู้ที่สนใจในวงการอาหาร
- เป็นผู้ประกอบการ เปิดบริษัทที่ให้บริการจัดแต่งอาหารสำหรับงานถ่ายทำหรืออีเวนต์ สร้างแบรนด์สินค้าเกี่ยวกับการจัดแต่งอาหาร เช่น อุปกรณ์ตกแต่งอาหาร
- ความท้าทายของอาชีพนักออกแบบอาหาร
- ทำงานภายใต้ความต้องการและข้อจำกัด ลูกค้าแต่ละรายมีความต้องการที่หลากหลาย และมักจะมาพร้อมข้อจำกัด เช่น เวลาและงบประมาณ นักออกแบบอาหารต้องสามารถปรับตัวและทำงานให้ออกมาสอดคล้องกับความต้องการและภายใต้ข้อจำกัดที่มีให้ได้
- แก้ปัญหาเฉพาะหน้าเกี่ยวกับอาหารระหว่างถ่ายทำ อาหารบางอย่างอาจไม่ออกมาตามที่คาดหวัง เช่น ไอศกรีมละลาย อาหารทอดที่ดูไม่มีความกรอบ สีของน้ำมะพร้าวมีความเข้มข้นไม่พอ ต้องใช้ความรู้ด้านเทคนิคการปรุงแต่งอาหารให้สวยงาม เช่น การเติมสี การใช้วัตถุดิบอื่นมาทดแทน หรือใช้เทคนิคพิเศษเกี่ยวกับการถ่ายทำมาช่วยให้งานออกมาสมบูรณ์
- การทำงานในกองถ่าย มีความซับซ้อนและเกี่ยวข้องกับทีมงานหลายฝ่าย ช่างภาพ ผู้กำกับ และทีมกราฟิก ซึ่งต้องมีการประสานงานอย่าง ต้องใช้ทักษะการทำงานเป็นทีม การเจรจาต่อรองและการประนีประนอม
- ทำงานภายใต้แรงกดดันด้านเวลา งานถ่ายภาพหรือวิดีโอมักมีตารางเวลาที่แน่นและต้องทำงานให้เสร็จทันเวลา ต้องเตรียมอาหารและอุปกรณ์ประกอบฉากทั้งหมดให้พร้อมและแก้ไขปัญหาเฉพาะหน้าได้อย่างรวดเร็ว
🖥️ ช่องทางการศึกษาความรู้เพิ่มเติม
- ช่องทาง Youtube ที่เกี่ยวกับอาชีพ นักออกแบบอาหาร
- Edukey. (2023, Sep 6). Food Stylist ผู้ออกแบบและตกแต่งจานอาหาร 🍽️ | คุณพิมฝัน ใจสงเคราะห์ [Video]. https://youtu.be/i2LYg2i60Ow?si=Vv8WFNqTMHu0Bmso
- ALTV4. (2023, Jan 31). ฝึกงานอาชีพ Food Stylist | ภารกิจพิชิตฝัน [Video]. https://youtu.be/tnTpNvEGm0k?si=47lMnE9OYuL7tYyK
TruePlookpanya Channel. (2022, Dec 31). Food Stylist อาชีพนักออกแบบอาหาร (Fay Foodstylist) | I AM PLUS + EP.6 [Video]. https://youtu.be/CHedfYYGqr8?si=F-kr6E4XDDKOSTo
- บทความที่เกี่ยวกับอาชีพ นักออกแบบอาหาร
- AdmissionPremium. (2020). เปิดตำราอาชีพ นักออกแบบอาหาร (Food Stylist) สายงานสุดครีเอทแถมอร่อยเริ่ด. https://www.admissionpremium.com/content/5648
- Ondemand. (2021). นักออกแบบอาหาร หรือ Food Stylist อาชีพมาแรงยุคโควิด!!.
https://www.ondemand.in.th/%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%AD%E0%B8%AD%E0%B8%81%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B8%9A%E0%B8%AD%E0%B8%B2%E0%B8%AB%E0%B8%B2%E0%B8%A3-%E0%B8%AB%E0%B8%A3%E0%B8%B7%E0%B8%AD-food-stylist-%E0%B8%AD%E0%B8%B2/ - AdAdict. (2021). ชวนทำความรู้จักอาชีพ Food Stylist ในสไตล์ ‘พิมฝัน’ มุมมองจากผู้ที่อยู่ในแวดวงของงานศิลปะมากว่า 10 ปี. https://adaddictth.com/interview/FoodStylist-Pimfun
🌐 แหล่งอ้างอิง
- พี่ต้นแบบอาชีพนักออกแบบอาหาร [สัมภาษณ์เมื่อวันที่ 23 พฤศจิกายน 2567]
- AdAdict. (2021). ชวนทำความรู้จักอาชีพ Food Stylist ในสไตล์ ‘พิมฝัน’ มุมมองจากผู้ที่อยู่ในแวดวงของงานศิลปะมากว่า 10 ปี. https://adaddictth.com/interview/FoodStylist-Pimfun