นิยามสั้นๆ
ผู้ทำหน้าที่เป็นสื่อกลางการสื่อสารระหว่างบุคคลที่มีความบกพร่องทางการได้ยินและบุคคลที่มีการได้ยินทั่วไป โดยการแปลสารจากภาษามือเป็นภาษาพูด หรือจากภาษาพูดเป็นภาษามือ
📃 ลักษณะงาน
- แปลภาษาพูดเป็นภาษามือ และแปลภาษามือเป็นภาษาพูด ในสถานการณ์ต่างๆ โดยต้องคำนึงถึงความถูกต้อง แม่นยำ และรวดเร็ว เพื่อให้บุคคลที่มีความบกพร่องทางการได้ยินสามารถรับรู้ข้อมูลข่าวสารเดียวกันกับคนทั่วไป เพื่อให้เกิดการเข้าถึงอย่างเท่าเทียม เช่น การแปลข่าวในโทรทัศน์ การแปลรายการต่างๆ ผ่าน Social Media การพบแพทย์ การสมัครงาน การช่วยเหลือทางกฎหมาย การติดต่อราชการ การประชุม อบรม และสัมมนา
- สื่อสารข้อมูล ความคิด และอารมณ์ของผู้ใช้ภาษาทั้งสองฝ่ายให้เข้าใจกันอย่างชัดเจน
- อธิบายคำศัพท์หรือแนวคิดที่ซับซ้อนให้เข้าใจง่าย เพื่อให้ที่มีความบกพร่องทางการได้ยินสามารถเข้าใจเนื้อหาได้อย่างครบถ้วน
- ทำงานร่วมกับบุคลากรทางการแพทย์ นักสังคมสงเคราะห์ และผู้เชี่ยวชาญด้านอื่นๆ เพื่อให้บริการที่ครอบคลุม
- ทำงานในสังกัดแผนก Learning & Development สำหรับล่ามภาษามือ (ในบริษัทเอกชน) เพื่อสร้างหลักสูตรพัฒนาประสิทธิภาพการทำงาน สำหรับบุคคลที่มีความบกพร่องทางการได้ยิน และบุคคลที่มีการได้ยินทั่วไป ในฐานะเจ้าหน้าที่ให้บริการลูกค้า
📊 ขั้นตอนการทำงาน
- ศึกษาข้อมูลที่จะแปล ศึกษาข้อมูลเกี่ยวกับหัวข้อหรือสถานการณ์ที่จะทำการแปล เช่น ถ้าเป็นการแปลในศาล ล่ามต้องเข้าใจเงื่อนไขทางกฎหมาย หรือถ้าเป็นการแปลในสถานพยาบาล ล่ามควรเข้าใจคำศัพท์ทางการแพทย์ เพื่อที่จะสามารถแปลได้อย่างถูกต้อง
- ประเมินระดับภาษาและความซับซ้อนของงาน ทำความคุ้นเคยกับบุคคลที่มีความบกพร่องทางการได้ยิน เพื่อกำหนดคำศัพท์เฉพาะ และปรับรูปแบบการใช้ภาษามือให้สามารถเข้าใจได้อย่างมีประสิทธิภาพสูงสุด
- ไปถึงสถานที่นัดหมายก่อนเวลา ล่ามควรไปถึงสถานที่ก่อนเวลานัดหมาย เพื่อจัดเตรียมสถานที่และเช็กความถูกต้องเรียบร้อยของสคริปต์และเนื้อหาต่างๆ
- แปลแบบเรียลไทม์ แปลคำพูดของผู้พูดให้เป็นภาษามือแบบเรียลไทม์ ซึ่งต้องทำอย่างรวดเร็วและแม่นยำ ดังนั้น ล่ามต้องมีความสามารถในการแยกประโยคและแปลทันที โดยไม่ปล่อยให้ล่าช้าจนเกินไป
- แปลกลับจากภาษามือเป็นภาษาพูด หากผู้ที่มีความบกพร่องทางการได้ยินใช้ภาษามือเพื่อสื่อสารกับผู้พูด ล่ามต้องแปล กลับจากภาษามือเป็นภาษาพูดหรือภาษาเขียนอย่างชัดเจนและสมบูรณ์
- รักษาความเป็นกลาง รักษาความเป็นกลางในการแปล โดยไม่แทรกความคิดเห็นส่วนตัวหรือตัดสินใจแทนบุคคลที่เกี่ยวข้อง
- ทบทวนผลงาน หลังจากเสร็จงาน ล่ามภาษามือควรทบทวนและประเมินผลงานของตนเอง โดยตรวจสอบว่าเนื้อหาที่แปลถูกต้องหรือไม่ และมีส่วนใดที่ต้องปรับปรุงเพื่อให้การแปลครั้งต่อไปมีคุณภาพดียิ่งขึ้น
- รับฟังความคิดเห็น รับความคิดเห็นหรือข้อเสนอแนะจากผู้ฟัง ผู้พูด ทีมงาน หรือนายจ้าง ซึ่งสามารถนำไปปรับปรุงในการแปลในครั้งต่อไปได้
👩🏻💻 อาชีพที่ต้องทำงานร่วมกัน
- บุคลาการทางการแพทย์ เช่น แพทย์ พยาบาล
- บุคลากรทางกฎหมาย เช่น ผู้พิพากษา อัยการ ทนาย ตำรวจ
- บุคลากรทางการศึกษา เช่น ครู วิทยากรอบรมต่างๆ
- ผู้ประกาศข่าว
- พิธีกรรายการโทรทัศน์
🏢 สถานที่และเวลาทำงาน
- สถานที่ทำงาน ล่ามภาษามือจะทำงานในสถานที่ที่เกี่ยวข้องกับการสื่อสารและการให้บริการแก่ผู้ที่มีความบกพร่องทางการได้ยิน เช่น ในโรงพยาบาล ในสถานีโทรทัศน์ องค์กรภาครัฐและเอกชน
- เวลาทำงาน แตกต่างออกไปตามสถานการณ์ ไม่มีวันหยุดที่แน่นอน โดยทั่วไปจะปฏิบัติหน้าที่ 6 ชั่วโมงต่อวัน เช่น ประจำสถานีโทรทัศน์ (กสทช.กำหนดให้ทุกช่องรายการทีวีดิจิทัล ต้องมีล่ามภาษามืออย่างน้อย 60 นาที) หรือ ยึดเวลาทำงานตามนโยบายของบริษัท และองค์กรที่สังกัด
✅ ความรู้ความสามารถที่ต้องใช้
- ความรู้และความชำนาญในภาษามือ ต้องมีความเชี่ยวชาญในภาษามือที่ใช้ในประเทศของตน (เช่น ภาษามือไทย หรือ American Sign Language (ASL)) และมีความสามารถในการแปลจากภาษามือเป็นภาษาพูดและในทางกลับกันอย่างถูกต้องและรวดเร็ว
- ทักษะการสรุปความ ต้องสามารถจับประเด็น หรือใจความสำคัญได้อย่างถูกต้อง ครบถ้วน และแม่นยำ
- ทักษะการสื่อสารและความเข้าใจในวัฒนธรรมของผู้ที่มีความบกพร่องทางการได้ยิน ต้องมีความเข้าใจในวัฒนธรรมของชุมชนผู้ที่มีความบกพร่องทางการได้ยินและสามารถสร้างความสัมพันธ์ที่ดีในการทำงานกับบุคคลเหล่านี้ได้อย่างมีประสิทธิภาพ
- ทักษะการทำงานภายใต้ความกดดัน สามารถทำงานในสถานการณ์ที่มีความกดดัน และเวลาจำกัดเช่น การแปลในการประชุมสำคัญ หรือในกรณีฉุกเฉินทางการแพทย์ ซึ่งต้องการความรวดเร็วและแม่นยำ
- ทักษะการแก้ไขปัญหาเฉพาะหน้า เช่น การเปลี่ยนแปลงสคริปต์หรือเนื้อหาต่างๆ เป็นต้น
- ความละเอียดและใส่ใจในรายละเอียด ต้องมีความละเอียดอ่อนในการถ่ายทอดข้อมูลที่ถูกต้องและสมบูรณ์ เพื่อไม่ให้เกิดความเข้าใจผิด โดยเฉพาะอย่างยิ่งในสถานการณ์ที่ข้อมูลมีความสำคัญ เช่น การให้ข้อมูลทางการแพทย์หรือกฎหมาย
- ความรู้ด้านเทคโนโลยี ล่ามภาษามือต้องมีความคุ้นเคยกับเทคโนโลยีต่างๆ ที่ใช้ในการสื่อสาร เช่น วิดีโอคอล ซึ่งช่วยให้สามารถทำงานจากระยะไกลได้
💵 โอกาส ความท้าทาย และผลตอบแทน
- ผลตอบแทน ของอาชีพล่ามภาษามือ
- ล่ามภาษามืออิสระ (ฟรีแลนซ์) เริ่มต้นที่ 300 - 1,200 บาทต่อชั่วโมงและอาจแตกต่างกันไปตามประสบการณ์ และความยากง่ายของงาน
- ล่ามภาษามือในบริษัทเอกชน เริ่มต้นที่ 20,000 - 80,000 บาท (ขึ้นอยู่กับประสบการณ์) / และได้รับโบนัส/ ประกันสังคม / ประกันกลุ่ม / กองทุนสำรองเลี้ยงชีพ และสวัสดิการอื่นๆ ตามนโยบายของบริษัทนั้นๆ
- โอกาสการเติบโตของอาชีพล่ามภาษามือ คือ
- พัฒนาความเชี่ยวชาญเฉพาะด้าน เช่น ล่ามด้านกฎหมาย (Legal Interpreter) ล่ามทางการแพทย์ (Medical Interpreter) หรือการแปลในสาขาเทคโนโลยีและวิทยาศาสตร์ ความเชี่ยวชาญเฉพาะด้านจะทำให้มีโอกาสในการทำงานที่ซับซ้อนและได้รับค่าตอบแทนสูงขึ้น
- โอกาสทำงานในระดับสากล โดยการใ่ช้ภาษามือในหลายประเทศ เช่น American Sign Language (ASL), British Sign Language (BSL) หรือภาษามือของประเทศอื่นๆ จะมีโอกาสทำงานในเวทีระดับนานาชาติ เช่น การประชุมนานาชาติ การแปลในองค์กรข้ามชาติ หรือการทำงานร่วมกับองค์กรด้านสิทธิมนุษยชน
- เป็นหัวหน้าทีมหรือผู้จัดการทีมล่าม
- เป็นผู้ฝึกอบรมหรืออาจารย์ด้านภาษามือ
- ความท้าทายของอาชีพล่ามภาษามือ คือ
- การปรับตัวกับสถานการณ์ที่ไม่คาดคิด ต้องมีการตัดสินใจที่เฉียบคมและมีไหวพริบที่ดีในการแก้ปัญหา หากเกิดเหตุการณ์ความผิดพลาดที่คาดไม่ถึง เช่น ผู้ประกาศข่าวอ่านข่าวผิดพลาด ทำให้ล่ามภาษามือจะต้องแก้ไขสารให้ถูกต้อง ตามสถานการณ์ที่เกิดขึ้น
- ความรับผิดชอบสูง การทำงานของล่ามภาษามือมีความสำคัญอย่างยิ่งต่อการสื่อสารที่ถูกต้องและแม่นยำ หากเกิดความผิดพลาดอาจส่งผลกระทบต่อผู้ใช้บริการได้
- การรักษาความเป็นกลาง ต้องรักษาความเป็นกลางในการแปล โดยไม่ใส่อารมณ์หรือความคิดเห็นส่วนตัวลงไปในกระบวนการแปล
- ความเสี่ยงด้านสุขภาพ การทำงานเป็นล่ามภาษามือต้องใช้สมาธิและพลังงานสูงเป็นเวลานาน และต้องใช้กำลังแขนและมืออย่างมาก อาจทำให้รู้สึกเหนื่อยล้าทั้งร่างกายและจิตใจ จึงต้องมีการจัดการเวลาพักผ่อน และยืดเส้นยืดสายอย่างเหมาะสม
- ติดตามความข่าวสารตลอดเวลา ต้องเรียนรู้ และทันข่าวสารอยู่เสมอ ซึ่งภาษามือมีความซับซ้อนและมีการเปลี่ยนแปลงอยู่ตลอดเวลา จึงต้องหมั่นศึกษาและพัฒนาตนเองอยู่เสมอ
🖥️ ช่องทางการศึกษาความรู้เพิ่มเติม
- ช่องทาง Youtube ที่เกี่ยวกับอาชีพ ล่ามภาษามือ
- We Mahidol. (2021, Jun 14). ล่ามภาษามือ อาชีพนี้ทำอะไร. https://www.youtube.com/watch?v=hWmN_babRps
- Geng’s Diary. (2021, May2). ภาษามือ EP.01 Greetings ทักทาย พูดคุยเบื้องต้น. https://www.youtube.com/watch?v=4veBwLICA1k
- เว็บไซต์ ที่เกี่ยวกับอาชีพ ล่ามภาษามือ
- พจนานุกรมภาษามือไทย ของสมาคมคนหูหวกแห่งประเทศไทย http://164.115.33.116/
- หนังสือภาษามือไทย Thai Sign Language Book เล่มที่ 1. http://www.braille-cet.in.th/Braille-new/files/ThaiSignLanguageBooks/ThaiSignLanguageBook_1.pdf