นิยามสั้นๆ
ผู้ให้บริการด้านการตัดเย็บ ซ่อมแซม และปรับแต่งเสื้อผ้าและสิ่งทออื่นๆ โดยใช้เครื่องมือและเทคนิคการเย็บที่หลากหลาย เพื่อให้ได้ผลิตภัณฑ์เสื้อผ้าที่มีคุณภาพตามต้องการ
📃 ลักษณะงาน
- วัดขนาดตัวและออกแบบเสื้อผ้า วัดตัวผู้มาใช้บริการและออกแบบ ที่สอดคล้องกับรูปร่างและสไตล์ที่ลูกค้าต้องการ รวมถึงการเลือกใช้ผ้าที่เหมาะสมกับการออกแบบนั้น ๆ
- ตัดผ้า เย็บและตกแต่งรายละเอียดของเสื้อผ้า ตัดผ้าโดยใช้แพตเทิร์นที่ออกแบบมาเป็นแม่แบบ เย็บชิ้นส่วนต่างๆ ให้ประกอบกันจนเป็นเสื้อผ้าตามแบบ เก็บรายละเอียดเพื่อให้การเย็บมีความคงทนและสวยงาม รวมถึงการเย็บส่วนตกแต่งต่างๆ เช่น กระดุม ซิป ลูกไม้ หรือปักลวดลายพิเศษ
- ปรับแต่งและซ่อมแซมเสื้อผ้า ช่างตัดเย็บสามารถปรับแต่งขนาดเสื้อผ้าให้พอดีกับรูปร่างของผู้ใช้บริการเช่น ลดขนาด เพิ่มขนาด หรือซ่อมแซมส่วนที่ชำรุดให้เสื้อผ้ากลับมาใช้งานได้ดีเหมือนเดิม
📊 ขั้นตอนการทำงาน
- วัดขนาดตัวของผู้มาใช้บริการ เพื่อให้ได้ขนาดและสัดส่วนที่แม่นยำ โดยช่างจะวัดรอบอก รอบเอว สะโพก ความยาวของแขนและขา รวมถึงขนาดอื่น ๆ ที่จำเป็นต่อการออกแบบเสื้อผ้าให้พอดีกับรูปร่างของลูกค้า
- ออกแบบ เลือกผ้าและวัสดุตกแต่ง ทำงานร่วมกับผู้ใช้บริการในการเลือกแบบเสื้อผ้า สีผ้า ลวดลายที่ต้องการ ชนิดของผ้าและวัสดุที่เหมาะสมกับการตัดเย็บแบบเสื้อผ้าที่ต้องการ หรือหากเป็นงานตามสั่งพิเศษ ช่างอาจช่วยออกแบบให้ตรงกับสไตล์ที่ลูกค้าชอบ โดยบางครั้งจะใช้การวาดภาพร่างหรือใช้แพตเทิร์นที่มีอยู่แล้ว
- ทำแพตเทิร์น ซึ่งเป็นแม่แบบของเสื้อผ้าที่ใช้ในการตัดเย็บ โดยใช้ขนาดที่วัดจากลูกค้ามาสร้างแพตเทิร์น อาจใช้การวาดมือหรือแพตเทิร์นสำเร็จรูปที่สามารถปรับเปลี่ยนขนาดได้ตามต้องการ
- ตัดผ้าและเย็บประกอบชิ้นส่วน วางแพตเทิร์นลงบนผ้าแล้วทำการตัดผ้าตามแบบและขนาดที่ต้องการ เพื่อให้ได้ชิ้นส่วนผ้าที่จะนำไปประกอบเป็นเสื้อผ้าตามดีไซน์ เย็บชิ้นส่วนต่างๆ เข้าด้วยกัน เช่น การเย็บตะเข็บข้าง การเย็บคอเสื้อ แขนเสื้อ รวมถึงส่วนประกอบอื่นๆ โดยใช้จักรเย็บผ้าหรือการเย็บมือในบางกรณีที่ต้องการความละเอียดสูง
- เก็บรายละเอียดและการตกแต่ง ตัดเย็บเพิ่มส่วนประกอบพิเศษเพื่อผลงานที่สมบูรณ์ เช่น ติดกระดุม ติดซิป เย็บขอบ หรือการเพิ่มตกแต่งอื่นๆ เช่น ผ้าลูกไม้หรือการปักลวดลาย
- ลองชุดและปรับแก้ไข เมื่อตัดเย็บเสร็จเรียบร้อยแล้ว นัดหมายผู้ให้บริการให้เขามาลองชุด เพื่อดูว่าชุดพอดีหรือไม่ หากมีส่วนใดที่ไม่พอดีหรือไม่สวยงาม จะทำการปรับแก้ไขให้พอดีและตรงตามความพึงพอใจของลูกค้า
- ตรวจสอบคุณภาพและส่งมอบชุด ตรวจสอบด้วยการรีดเสื้อผ้าให้เรียบ เพื่อให้มองเห็นรายละเอียดและความเรียบร้อย จากนั้นตรวจสอบคุณภาพของตะเข็บ การเย็บ และรายละเอียดทั้งหมดอีกครั้ง เพื่อให้แน่ใจว่าเสื้อผ้าสมบูรณ์และพร้อมส่งมอบ
- ให้คำแนะนำการดูแลเสื้อผ้า ในขั้นตอนการส่งมอบ เช่น การซัก การรีด และการเก็บรักษาเพื่อให้เสื้อผ้ามีอายุการใช้งานที่ยาวนาน
👩🏻💻 อาชีพที่ต้องทำงานร่วมกัน
- นักออกแบบเสื้อผ้า
- สไตลิสต์
- ผู้จัดหาผ้าและวัสดุ
- ช่างปักและช่างตกแต่ง
🏢 สถานที่และเวลาทำงาน
- สถานที่ทำงาน อุตสาหกรรมที่เกี่ยวข้องกับการผลิตเสื้อผ้า เช่น ร้านตัดเย็บเสื้อผ้าหรือห้องเสื้อ โรงงานผลิตเสื้อผ้า สตูดิโอออกแบบเสื้อผ้า ร้านขายปลีกหรือแผนกปรับแก้ไซส์/ตัดเย็บในห้างสรรพสินค้า รวมถึงสามารถทำงานที่บ้านหรือสตูดิโอส่วนตัว
- เวลาทำงาน ร้านตัดเย็บเสื้อผ้ามักเปิดตามเวลาทำการปกติ เช่น 9.00 - 18.00 น. หรือ 10.00 - 19.00 น. แต่สำหรับงานที่ต้องใช้เวลาในการทำยาวนาน หรือ เมื่อมีออเดอร์เร่งด่วน ช่างอาจทำงานนอกเวลาปกติ
- ช่างตัดเย็บเสื้อผ้าในห้างสรรพสินค้าหรือตามร้านขายปลีกมักทำงานตามเวลาเปิด-ปิดของห้างหรือร้าน เช่น 10.00 น. - 22.00 น. โดยอาจแบ่งเป็นกะหรือทำงานเต็มเวลา
- ช่างตัดเย็บเสื้อผ้าที่ทำงานที่บ้านหรือสตูดิโอส่วนตัว จะมีความยืดหยุ่นในการจัดการเวลาทำงานของตนเอง บางคนอาจเลือกทำงานในเวลาปกติ แต่หากมีงานเร่งด่วนหรือคำสั่งซื้อมากก็อาจทำงานนอกเวลาหรือในวันหยุดเพื่อให้ส่งงานได้ทันตามกำหนด
✅ ความรู้ความสามารถที่ต้องใช้
- ทักษะการวัดและปรับขนาดเสื้อผ้า
- ความรู้ด้านการออกแบบและการสร้างแพตเทิร์น (แบบร่าง)
- ความรู้ด้านชนิดของผ้าและวัสดุสิ่งทอ
- ทักษะการเย็บด้วยจักรและเย็บมือ
- ทักษะการตัดผ้า
- ความสามารถในการซ่อมแซมและปรับแต่งเสื้อผ้า
- ทักษะการแก้ปัญหาและการทำงานภายใต้ความกดดัน
- ทักษะด้านการออกแบบและความคิดสร้างสรรค์
💵 โอกาส ความท้าทาย และผลตอบแทน
- ผลตอบแทน เริ่มต้น 12,000 - 20,000 บาทต่อเดือน สำหรับช่างที่มีประสบการณ์รายได้อาจสูงขึ้นอยู่ที่ประมาณ 20,000 - 30,000 บาทต่อเดือน นอกจากนี้หากเป็นช่างตัดเย็บที่ทำงานในโรงงานผลิตเสื้อผ้าบางบริษัทอาจมีสวัสดิการเพิ่มเติม เช่น ค่าล่วงเวลา โบนัส หรือประกันสุขภาพ
- ช่างตัดเย็บที่เปิดร้านของตัวเองหรือรับงานอิสระ จะมีรายได้ขึ้นอยู่กับจำนวนลูกค้าและประเภทของงาน โดยรายได้เฉลี่ยอยู่ที่ 15,000 - 50,000 บาทต่อเดือน
- โอกาสและการเติบโตของอาชีพ ช่างตัดเย็บเสื้อผ้า
- เปิดธุรกิจส่วนตัว ช่างตัดเย็บเสื้อผ้าที่มีประสบการณ์สามารถเปิดร้านตัดเย็บเสื้อผ้าเป็นของตนเอง หรือสร้างแบรนด์เสื้อผ้าที่มีสไตล์เฉพาะตัว โดยออกแบบและผลิตเสื้อผ้าที่มีเอกลักษณ์เฉพาะ
- เปิดสอนหลักสูตรการตัดเย็บเสื้อผ้าสำหรับผู้ที่สนใจ หรือจัดเวิร์กช็อปสอนทักษะต่าง ๆ เช่น การตัดเย็บขั้นพื้นฐาน การปรับแต่งเสื้อผ้า การเย็บมือ
- รับทำเสื้อผ้าแบบตามสั่ง (Made-to-Order) สำหรับลูกค้าที่ต้องการเสื้อผ้าที่มีเอกลักษณ์เฉพาะ ทันกับกระแสปัจจุบันและสวมใส่ได้พอดีตัว นอกจากนี้ยังสามารถรับผลิตเสื้อผ้าสำหรับโอกาสพิเศษ เช่น งานแต่งงาน ชุดราตรี หรือเครื่องแต่งกายที่ออกแบบมาเฉพาะบุคคล
- ช่างตัดเย็บเสื้อผ้าที่มีชื่อเสียงและประสบการณ์สูง อาจเป็นที่ต้องการของแบรนด์ดัง ได้ทำงานร่วมกับดีไซเนอร์ดัง หรือทำงานในระดับนานาชาติ
- ความท้าทายของอาชีพ ช่างตัดเย็บเสื้อผ้า
- ความต้องการที่หลากหลายของผู้ใช้บริการ เพราะแต่ละคนมีสไตล์และความต้องการที่แตกต่างกัน หรืออาจเปลี่ยนความต้องการระหว่างตัดเย็บ ช่างตัดเย็บจึงต้องมีความยืดหยุ่นในการปรับเปลี่ยนรูปแบบและรายละเอียดของเสื้อผ้าให้ตรงกับความต้องการของผู้ใช้บริการ
- ต้องมีความละเอียดอ่อนและแม่นยำสูง ในการตัดเย็บเสื้อผ้าให้พอดีและมีคุณภาพ เพราะหากมีข้อผิดพลาดเพียงเล็กน้อย เช่น การตัดผิด หรือเย็บผิดจุด อาจต้องแก้ไขซ้ำและเสียเวลามากขึ้น
- มีต้นทุนการผลิตเสื้อผ้าที่ไม่แน่นอน ค่าผ้าและวัสดุในการตัดเย็บมักมีการเปลี่ยนแปลงของราคาที่เพิ่มสูงขึ้นในบางสถานการณ์ จึงต้องสามารถหาวัสดุทดแทนได้ในราคาที่ใกล้เคียงเดิม
- ส่งผลต่อสุขภาพในระยะยาว การทำงานตัดเย็บเสื้อผ้าเป็นเวลานานๆ ส่งผลต่อสุขภาพ เช่น อาการปวดหลัง ปวดตา และอาการเมื่อยล้าจากการนั่งหรือการใช้มือมากเกินไป ช่างตัดเย็บจึงต้องดูแลสุขภาพและอาจจำเป็นต้องปรับปรุงท่าทางการทำงานเพื่อหลีกเลี่ยงปัญหาสุขภาพในระยะยาว
🖥️ ช่องทางการศึกษาความรู้เพิ่มเติม
- ช่องทาง Youtube ที่เกี่ยวกับอาชีพ ช่างตัดเย็บเสื้อผ้า
- Saowanee's Fashion Thais in Australia. (2022, Jul 30). เริ่มต้นอย่างไร! กับอาชีพตัดเย็บเสื้อผ้า และย้ายมาเป็นช่างเย็บผ้าที่ออสเตรเลีย [Video]. https://youtu.be/PCTgu2ywfmQ?si=7GlQ5f9PYjXuv-I-
- Sewing &DIY. (2020, Nov 12). อาชีพเย็บผ้า ❌ อย่าทำอาชีพนี้ ถ้ายังไม่ได้ดูคลิปนี้ ❌ มือใหม่ห้ามพลาด🚫 [Video]. https://youtu.be/sg6cTGxBOX4?si=rDTvEd0CGBJ9eQXp
- TPQI. (2024, Apr 14).ยกระดับ พัฒนามาตรฐานอาชีพช่างตัดเย็บเสื้อผ้า “Soft Power แฟชั่นผ้าไทย” ด้วยใบคุณวุฒิวิชาชีพ [Video]. https://youtu.be/PCTgu2ywfmQ?si=7GlQ5f9PYjXuv-I-
🌐 แหล่งอ้างอิง
- บริษัท ทีแอนน์เอ จำกัด. (2021). [ช่างเย็บจักร] พนักงานเย็บผ้าทำงานอะไร?. https://t-and-a-sewing-okayama.co.jp/.th/blog/column/20210413/
- ทรูปลูกปัญญา. (2022). บทเรียนออนไลน์ วิชาการงานอาชีพและเทคโนโลยี เรื่อง ตัดเย็บเบื้องต้น. https://www.trueplookpanya.com/learning/detail/30939
- กรมการจัดหางาน . (2022). บทเรียนออนไลน์ วิชาการงานอาชีพและเทคโนโลยี เรื่อง ตัดเย็บเบื้องต้น. https://t-and-a-sewing-okayama.co.jp/.th/blog/column/20210413/
- กรมการจัดหางาน. ช่างตัดเย็บเสื้อผ้า (สำเร็จรูป). https://www.doe.go.th/prd/assets/upload/files/vgnew_th/5e1f1655af2c8bf767a2e8e129b29f6e.pdf
- Thai Familylink Association - สมาคมสายใยครอบครัว. (2022, Dec 8). โครงการตัดเย็บเสื้อผ้า . วันนี้เรามาทำความรู้จักกับครูต้อย ช่างตัดเย็บเสื้อผ้ามืออาชีพ ที่เป็นช่างตัดชุดส่วนตัวให้กับคุณหมอหลายๆ คนที่ไว้วางใจการตัดเย็บที่มีความประณีต. https://fb.watch/vy4RRHXLTE/ [Facebook Page]
- TPQI. (2024, Apr 14).ยกระดับ พัฒนามาตรฐานอาชีพช่างตัดเย็บเสื้อผ้า “Soft Power แฟชั่นผ้าไทย” ด้วยใบคุณวุฒิวิชาชีพ [Video]. https://youtu.be/PCTgu2ywfmQ?si=7GlQ5f9PYjXuv-I-