
นิยามสั้นๆ
พยาบาลเฉพาะทางที่ทำงานร่วมกับวิสัญญีแพทย์
📃 ลักษณะงาน
- ดูแลผู้ป่วยก่อน-ขณะ-หลังเข้ารับการระงับความรู้สึก และติดตามอาการหรือภาวะแทรกซ้อนที่อาจเกิดขึ้นได้
- วิสัญญีพยาบาลในหลายๆ โรงพยาบาล มีหน้าที่ในตำแหน่งของทีมกู้ชีพขั้นสูง (ทีม Cardiopulmonary Resuscitation : CPR) ของโรงพยาบาลด้วย โดยคอยช่วยเหลือทีมกู้ชีพเมื่อมีการประกาศ CPR ตามพื้นที่ต่างๆ ในโรงพยาบาล
📊 ขั้นตอนการทำงาน
- ประเมินผู้ป่วยก่อนเข้ารับการระงับความรู้สึกในการผ่าตัดหรือทำหัตถการ
- ดูแลผู้ป่วยขณะเข้ารับการระงับความรู้สึกเพื่อผ่าตัดหรือทำหัตการ
- ดูแลผู้ป่วยหลังจากได้รับการระงับความรู้สึก และจำหน่ายผู้ป่วยกลับหอผู้ป่วยหรือกลับบ้าน
- ติดตามประเมินภาวะแทรกซ้อนที่อาจเกิดขึ้นกับผู้ป่วยได้ภายในห้องผ่าตัด ห้องพักฟื้น และหลังจากเข้ารับการระงับความรู้สึก 24 - 48 ชั่วโมง
👩🏻💻 อาชีพที่ต้องทำงานร่วมกัน
- วิสัญญีแพทย์ (Anesthetist)
- แพทย์ผู้ทำการผ่าตัด (Surgeon)
- พยาบาล/ผู้ช่วยพยาบาลห้องผ่าตัด (Operating room nurse)
- เจ้าหน้าที่สหสาขาวิชาชีพอื่นที่ต้องมีการติดต่อในแต่ละกรณีไป เช่น นักเทคนิคการแพทย์ (Medical echnologist) พยาบาลที่หอผู้ป่วยหรือหอผู้ป่วยวิกฤตที่รับดูแลผู้ป่วยต่อ (Nurse) เจ้าหน้าที่รับส่งผู้ป่วย (Hospital porter)
🏢 สถานที่และเวลาทำงาน
- สถานที่ทำงานของวิสัญญีพยาบาลคือในโรงพยาบาล ในห้องผ่าตัด และพื้นที่รับผิดชอบอื่นที่ส่งปรึกษาวิสัญญีแพทย์เพื่อช่วยผู้ป่วยระงับความรู้สึกก่อนทำหัตถการ เช่น ห้อง X-Ray ห้องส่องกล้องทางเดินอาหารและลำไส้ ห้องทำหัตถการพิเศษเกี่ยวกับหัวใจและหลอดเลือด
- ขึ้นอยู่กับการบริหารจัดการของแต่ละโรงพยาบาล มีทั้งทำงานโดยอิงเวลาราชการในวันจันทร์ - ศุกร์ 08.00 - 16.00น. และนับเวลาที่เหลือที่อยู่เวรเป็นการ On call (ทำงานเมื่อมีผู้ป่วย) โดยการอยู่เวร On call นอกเวลา (16.00 - 08.00น.) นับเป็นการทำโอทีของวันธรรมดาและวันเสาร์อาทิตย์ รวมทั้งวันหยุดนักขัตฤกษ์
- บางที่อาจมีการจัดเวรเป็นกะ เช้า บ่าย ดึก กะละ 8 ชั่วโมง แต่โดยมากจะอิงการทำงานในเวรเช้าเนื่องจากเคสผู้ป่วยผ่าตัดมักจะนิยมทำในเวรเช้า หรืออาจมีการทำนอกเวลากรณีที่โรงพยาบาลเอกชนหรือเคสฉุกเฉินที่ต้องทำการผ่าตัดด่วน
✅ ความรู้ความสามารถที่ต้องใช้
- จบการศึกษาปริญญาตรีพยาบาลศาสตร์ โดยศึกษาในมหาวิทยาลัย 4 ปี
- เรียนต่อเฉพาะทางด้านวิสัญญีพยาบาลอีก 1 ปี โดยมากก่อนจะเข้าศึกษาต่อ ทางโรงเรียนแพทย์มักจะต้องการผู้มีประสบการณ์ทางด้านการพยาบาลอย่างน้อย 2 ปีขึ้นไปก่อน
- อดทน สามารถทำงานภายใต้ความกดดันได้
- มีทักษะการสื่อสารและทำงานเป็นทีม
- มีความละเอียด รอบคอบ
- คล่องแคล่ว มีไหวพริบ แก้ไขสถานการณ์เฉพาะหน้าได้ดี
- มีความซื่อสัตย์ในหน้าที่
💵 โอกาส ความท้าทาย และผลตอบแทน
- โอกาสการเติบโตในสายอาชีพวิสัญญีพยาบาลจะเป็นการทำงานที่เน้นทำหน้างานมากกว่า หรือหากมีประสบการณ์มากหรืออายุงานเยอะ และมีประสบการณ์เรียนต่อด้านบริหาร ในอนาคตอาจสามารถขึ้นเป็นหัวหน้างานได้
- ความเสี่ยงในอาชีพคือ เนื่องจากเป็นการทำงานที่อยู่ในภาวะวิกฤตของผู้ป่วย จึงทำให้ควรมีความรู้ความสามารถและประสบการณ์เพื่อคอยดูแลประเมินสัญญาณชีพ และเฝ้าระวังภาวะแทรกซ้อนของผู้ป่วย เพื่อสามารถแก้ปัญหาเฉพาะหน้ารวมไปถึงแจ้งวิสัญญีแพทย์ได้อย่างทันท่วงที นอกจากนี้ยังมีการทำหัตถการกับผู้ป่วยที่มีโอกาสสัมผัสเลือดและสารคัดหลั่งจากร่างกายผู้ป่วยด้วย
- คุณค่าและโอกาส โดยทั่วไปตำแหน่งวิสัญญีพยาบาลไม่ค่อยได้ดูแลคนไข้ที่รู้สึกตัวดีเท่าไร โอกาสที่ผู้ป่วยจะจดจำได้ค่อนข้างน้อย แม้จะมีการติดตามอาการหลังจากระงับความรู้สึกด้วยก็ตาม เป็นอาชีพที่ถือว่าเป็นการปิดทองหลังพระ แต่ขณะเดียวกันก็ไม่ต้องรองรับแรงกดดันหรืออารมณ์จากผู้ป่วยที่อาจเกิดขึ้นจากผู้ป่วยและญาติได้เช่นกัน ขณะเดียวกันการได้ดูแลผู้ป่วยในขั้นตอนที่วิกฤตของเขา และส่งผู้ป่วยกลับไปรับการดูแลต่อได้อย่างปลอดภัย ไม่เกิดภาวะแทรกซ้อนหรือเกิดน้อยที่สุด ก็ทำให้รู้สึกภาคภูมิใจได้เช่นกัน
- เงินเดือนและตัวอย่างสวัสดิการ ค่าตอบแทนโดยรวมของอาชีพพยาบาล โดยหลักๆ จะประกอบด้วย เงินเดือน เงินค่าใบประกอบวิชาชีพ เงินค่าประสบการณ์ทางการพยาบาล เงินค่าใบอนุญาตเฉพาะทาง และเงินค่าเวรนอกเวลา ทั้งนี้ก็แล้วแต่การบริหารจัดการของแต่ละโรงพบาบาลอีกเช่นกัน และจำนวนเงินอาจจะได้ไม่เท่ากันในแต่ละโรงพยาบาลที่สังกัด
🖥️ ช่องทางการศึกษาความรู้เพิ่มเติม
📚 ข้อมูลสายการเรียนที่เกี่ยวข้อง
มัธยมศึกษาตอนปลาย
- สายวิทย์-คณิต
- สายศิลป์-คำนวน *บางสถาบันรับสายนี้
- สายศิลป์-ภาษา *บางสถาบันรับสายนี้
ปริญญาตรี เช่น
- คณะพยาบาลศาสตร์
- โรงเรียนพยาบาลรามาธิบดี คณะแพทยศาสตร์
- สาขาวิชาพยาบาลศาสตร์
- วิทยาลัยพยาบาล
- สํานักวิชาพยาบาลศาสตร์
- วิทยาลัยพยาบาลและสุขภาพ
ปริญญาโท
เมื่อเรียนจบระดับปริญญาตรีแล้ว จะต้องเรียนต่อเฉพาะทางด้านวิสัญญีพยาบาลอีก 1 ปี
ทั้งนี้ โดยมากก่อนจะเข้าศึกษาต่อ ทางโรงเรียนแพทย์มักจะต้องการผู้มีประสบการณ์ทางด้านการพยาบาลอย่างน้อย 2 ปีขึ้นไป เช่น
- ภาควิชาวิสัญญีวิทยา คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล
- หลักสูตรการฝึกอบรมวิสัญญีพยาบาล โรงพยาบาลราชวิถี
- หลักสูตรอบรมวิสัญญีพยาบาล ราชวิทยาลัยวิสัญญีแพทย์แห่งประเทศไทย
*ข้อมูล ณ ปี 2567