
นิยามสั้นๆ
อายุรแพทย์เป็น 1 ใน 4 แพทย์สาขาหลักที่จะต้องมีอยู่ในทุกโรงพยาบาล ทำหน้าที่วิเคราะห์อาการ ค้นหาโรค เพื่อรักษาด้วยยาและหัตถการ หรือส่งต่อให้แพทย์เชี่ยวชาญเฉพาะด้านดูแลต่อไป
📃 ลักษณะงาน
- พูดคุย ซักถาม ตรวจอาการของผู้ป่วย เพื่อวินิจฉัยโรค
- บันทึกประวัติการรักษาผู้ป่วย ทั้งอาการ ยาและวิธีการรักษาที่ผู้ป่วยได้รับ
- เลือกจ่ายยาที่เหมาะสมให้กับผู้ป่วย
- ทำหัตถการเพื่อรักษาอาการเจ็บป่วยของผู้ป่วย
- คนไข้หลัก ๆ จะเป็นกลุ่มผู้สูงอายุและผู้ป่วยที่โรคมีอาการต่อเนื่อง ไม่หายขาด เช่น ผู้ป่วยเบาหวานที่จะต้องมาปรับยาทุกเดือน ผู้ป่วยความดันที่ต้องมาตรวจสุขภาพเป็นประจำ เป็นต้น ทำให้อายุรแพทย์จะได้เจอผู้ป่วยคนเดิม ๆ
📊 ขั้นตอนการทำงาน
- ช่วง 07.00 - 10.00 น. ของแต่ละวัน ออกตรวจซักถามอาการ ติดตามผลการรักษากับคนไข้ในที่นอนในโรงพยาบาล
- ใช้เวลาประมาณ 3-4 ชั่วโมง/วัน ในการนั่งตรวจคนไข้นอกที่ห้องตรวจ
- ซักประวัติ ถามอาการ พูดคุยขอข้อมูลยาที่กิน ดึงข้อมูลมาให้ได้มากที่สุด
- ตรวจร่างกายทุกระบบ โดยเฉพาะในจุดที่สงสัยอาการ เพื่อเริ่มสันนิษฐานโรคที่เกิดขึ้น
- วางแผนส่งตรวจเพิ่มเติมเพื่อยืนยันอาการหรือแยกโรคที่ไม่ใช่ออกไป เช่น เจาะเลือด เป็นต้น
- ถ้าข้อมูลยังไม่ชัดเจนอาจจะมีการทำหัตถการ เช่น การส่องกล้อง, X-ray แบบคอมพิวเตอร์ เป็นต้น
- นำข้อมูลทั้งหมดมาระบุโรค และออกแบบการรักษา โดยเลือกวิธีการที่ดีที่สุดในการรักษาโรคและเหมาะสมกับข้อจำกัดของผู้ป่วย เช่น อายุ นำ้หนัก อาการแพ้ยา ต้นทุนค่าใช้จ่าย เป็นต้น
- นัดติดตามผลการรักษา
- ในช่วงเย็น มีงานออกตรวจคนไข้ในอีกครั้ง
- มีการอยู่เวรตอนกลางคืนเพื่อรองรับผู้ป่วยฉุกเฉินหรือการขอคำปรึกษาจากแผนกอื่น
👩🏻💻 อาชีพที่ต้องทำงานร่วมกัน
- พยาบาล ผู้ช่วยพยาบาล
- แพทย์ทั่วไป แพทย์เฉพาะทางแผนกอื่นๆ
- เภสัชกร
🏢 สถานที่และเวลาทำงาน
- สถานที่ทำงานของอายุรแพทย์ส่วนใหญ่ก็จะเป็นการทำงานประจำอยู่ในโรงพยาบาลทั้งโรงพยาบาลรัฐและโรงพยาบาลเอกชน รวมถึงอยู่ในคลินิกต่าง ๆ
- อายุรแพทย์ที่ทำงานในโรงพยาบาลรัฐและโรงพยาบาลเอกชนมีชั่วโมงการทำงานที่ไม่ต่างกัน ทำงานวันละประมาณ 8 ชั่วโมง ตั้งแต่ 08.00 - 16.00 น.
- การอยู่เวรในวันเสาร์ อาทิตย์ อยู่ที่ความสมัครใจ แต่ส่วนใหญ่แล้วอายุรแพทย์ก็จะเข้ามาทำงานเพราะผู้ป่วยไม่มีวันหยุด
- เนื่องจากการเป็นแพทย์คือการค้นหาโรค ตรวจรักษาคนไข้ ดังนั้นอาจจะต้องเจอสภาพการทำงานที่เลอะเปรอะบ้าง
✅ ความรู้ความสามารถที่ต้องใช้
- เรียนจบคณะแพทย์และเรียนต่อเฉพาะทางสาขาอายุรกรรมอีก 3 ปี หรือจะเรียนเฉพาะทางต่ออีก 2 ปี เพื่อพัฒนาไปเป็นแพทย์อายุรกรรมเฉพาะทางก็ได้
- ชอบคุยกับผู้คน ชอบเข้าสังคม เพราะอายุรแพทย์จะต้องพูดคุยกับผู้ป่วยเยอะ
- สามารถทำงานกับผู้สูงอายุได้ มีความสุขกับคุณลุง คุณป้า ที่มาเจอกันบ่อย ๆ
- รักการเรียนรู้ พัฒนาตัวเอง เพราะต้องติดตามข้อมูล งานวิจัย ผลงานวิชาการ ที่มีการอัพเดทอยู่ตลอดเวลา
- มีทักษะการคิด วิเคราะห์ และการคิดอย่างเป็นระบบ
- มีทักษะทางภาษาอังกฤษ เพราะหนังสือเรียนส่วนใหญ่เป็นภาษาอังกฤษ
💵 โอกาส ความท้าทาย และผลตอบแทน
- ได้รับค่าตอบแทนเป็นเงินเดือน ค่าเวร ค่าหัตถการ ค่า พ.ต.ส. (เงินเพิ่มสำหรับตำแหน่งที่มีเหตุพิเศษของผู้ปฏิบัติงานด้านการสาธารณสุข) โดยระดับรายได้มากน้อยจะขึ้นกับโรงพยาบาลที่สังกัด ความเชี่ยวชาญ และความขยันในการจัดตารางเข้าเวร
- สังกัดโรงพยาบาลรัฐจะได้รับเงินเฉลี่ย 40,000 - 80,000 บาท
- สังกัดโรงพยาบาลเอกชนจะได้รับเงินเฉลี่ย 100,000 - 250,000 บาท
- เส้นทางการเติบโตของอายุรแพย์มีอยู่ไม่กี่อย่าง ได้แก่
- พัฒนาตัวเองเป็นแพทย์เชี่ยวชาญเฉพาะทางไปเรื่อย ๆ
- เป็นแพทย์ที่ทำงานวิจัยเพื่อสร้างความรู้ใหม่ ๆ ให้กับวงการ
- เป็นคุณครูแพทย์เพื่อสอนนักศึกษาแพทย์
- ขยับไปรับตำแหน่งในฝ่ายบริหารของโรงพยาบาล เช่น ผู้อำนวยการโรงพยาบาล เป็นต้น
- สามารถทำงานคลินิกนอกเวลาทำงานในโรงพยาบาลเป็นงานพิเศษที่ช่วยเพิ่มรายได้ได้
- ผลตอบแทนที่นอกเหนือจากตัวเงิน คือ มีความรู้เพื่อใช้ดูแลสุขภาพตัวเอง สุขภาพคนรอบข้างและคนในครอบครัวได้
- มีความท้าทายในการทำงานที่อาจกระทบเวลาส่วนตัวในชีวิต เช่น ทำงานเช้าถึงเย็นที่อาจต้องเข้าเวรข้ามคืน และวันรุ่งขึ้นก็เริ่มงานแต่เช้าโดยไม่ได้มีช่วงพัก การมีตารางงานทุกวันไม่เว้นวันเสาร์อาทิตย์หรือวันหยุดนักขัตฤกษ์
- มีข้อจำกัดเรื่องความเหมาะสมที่เกิดจากบทบาทการเป็นแพทย์ อาจจะทำให้ไม่สามารถทำบางอย่างที่คนทั่วไปทำได้
📚 ข้อมูลสายการเรียนที่เกี่ยวข้อง
มัธยมศึกษาตอนปลาย
- สายวิทย์-คณิต
- (ปัจจุบันมีโอกาสสำหรับนักเรียนทุกสายการเรียน แต่จำเป็นต้องมีความรู้และทักษะ สามารถสอบวัดระดับและผ่านเกณฑ์คัดเลือกต่างๆ ตามที่กำหนดด้วย)
ปริญญาตรี เช่น
- คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล
- คณะแพทยศาสตร์
- วิทยาลัยแพทยศาสตร์และการสาธารณสุข
- สำนักวิชาแพทยศาสตร์
ปริญญาโท/ เฉพาะทาง เช่น
- หลักสูตรประกาศนียบัตรแพทย์ประจำบ้านฯ สาขาอายุรศาสตร์
- หลักสูตรวิทยาศาสตรมหาบัณฑิต สาขาอายุรศาสตร์
- หลักสูตรประกาศนียบัตรบัณฑิตชั้นสูง สาขาอายุรศาสตร์
ปริญญาเอก เช่น
- หลักสูตรวิทยาศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาอายุรศาสตร์
*ข้อมูล ณ ปี 2567