ข้อมูลอาชีพแพทย์จุลชีวะ

วันจันทร์ที่ 1 กรกฎาคม 2567 เวลา 03:33 • ใช้เวลาอ่าน 2 นาที
Researchers-pana.png

 

นิยามสั้นๆ

 

เป็นแพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านการวินิจฉัย ป้องกัน และรักษาโรคที่เกิดจากจุลินทรีย์ เช่น แบคทีเรีย ไวรัส เชื้อรา และปรสิต

 

📃 ลักษณะงาน
  • วิเคราะห์ตัวอย่างทางชีวภาพ เช่น เลือด เสมหะ หนอง เนื้อเยื่ออวัยวะ เพื่อหาสาเหตุของโรคที่เกิดจากจุลินทรีย์ 
  • ให้คำปรึกษาแก่แพทย์ผู้รักษาเกี่ยวกับการเลือกยาต้านจุลชีพที่เหมาะสม
  • วิจัย ศึกษาเกี่ยวกับจุลินทรีย์ โรคติดเชื้อ และวิธีการรักษา
  • ให้ความรู้เกี่ยวกับโรคติดเชื้อแก่ประชาชน
📊 ขั้นตอนการทำงาน
  1. เสมหะ หนอง เนื้อเยื่ออวัยวะ น้ำ อากาศ อาหารที่ทาน เป็นต้น
  2. ตั้งสมมติฐานถึงเชื้อที่เป็นสาเหตุของโรค จากนั้นเลือกวิธีการตรวจที่เหมาะสมกับชนิดของตัวอย่างและเชื้อที่คาดว่าจะเป็นสาเหตุของโรค
  3. ปฏิบัติตามขั้นตอนของวิธีการวิเคราะห์อย่างถูกต้อง เช่น ขั้นตอนการเพาะเชื้อและตรวจสอบตัวแบคทีเรียและจุลินทรีย์อื่นๆ ที่เกี่ยวข้องกับโรค 
  4. วิเคราะห์ผลลัพธ์และรายงานผลให้แก่แพทย์หรือบุคลากรทางการแพทย์ เพื่อใช้ช่วยในการวินิจฉัยโรคและรักษาผู้ป่วย
  5. เก็บข้อมูล เกี่ยวกับผู้ป่วย ตัวอย่าง และผลการตรวจ สำหรับการวิจัย การพัฒนา และการปรับปรุงบริการ
👩🏻‍💻 อาชีพที่ต้องทำงานร่วมกัน
  1. เจ้าหน้าที่ฝ่ายสนับสนุนในห้องทดลอง
  2. นักวิทยาศาสตร์การแพทย์
  3. พยาบาล
  4. นักเทคนิคการแพทย์
  5. เภสัชกร
🏢 สถานที่และเวลาทำงาน
  • แพทย์จุลชีวะส่วนใหญ่ทำงานในโรงพยาบาลขนาดใหญ่ โดยเฉพาะโรงพยาบาลที่มีแผนกโรคติดเชื้อ ห้องปฏิบัติการจุลชีววิทยา และศูนย์วิจัย 
  • อาจทำงานในสถานที่อื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง เช่น ศูนย์วิจัยโรคติดต่อ โรงงานที่ผลิตยาต้านจุลชีพ คลินิกที่ให้บริการตรวจวินิจฉัยและรักษาโรคติดเชื้อ เป็นต้น หรือหน่วยงานด้านสาธารณสุข เช่น กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข เป็นต้น
  • แพทย์จุลชีวะส่วนใหญ่ทำงานแบบเต็มเวลา 40 ชั่วโมงต่อสัปดาห์ บางแห่งอาจมีการทำงานกะ หรือทำงานล่วงเวลา โดยเฉพาะแพทย์จุลชีวะที่ทำงานในห้องปฏิบัติการอาจต้องทำงานในตอนกลางคืน หรือวันหยุดสุดสัปดาห์
✅ ความรู้ความสามารถที่ต้องใช้
  1. ความรู้ด้านจุลชีววิทยา แพทย์จุลชีวะต้องมีความรู้เกี่ยวกับจุลินทรีย์ทุกชนิด เช่น แบคทีเรีย ไวรัส เชื้อรา และปรสิต
  2. ทักษะการทำงานในห้องปฏิบัติการ เช่น การรักษาความปลอดภัย การใช้เครื่องมือและอุปกรณ์ทางวิทยาศาสตร์ที่ใช้ในการวิเคราะห์และทดสอบจุลินทรีย์ 
  3. ทักษะการวิเคราะห์  แพทย์จุลชีวะต้องมีทักษะการวิเคราะห์ข้อมูลจากผลการตรวจทางห้องปฏิบัติการเพื่อวินิจฉัยโรค
  4. ทักษะการสื่อสาร แพทย์จุลชีวะต้องมีทักษะการสื่อสารที่ดีเพื่ออธิบายผลการตรวจให้แพทย์ผู้รักษา ผู้ป่วย และบุคคลอื่นๆ เข้าใจ
  5. ความละเอียดรอบคอบ ในการดำเนินการทดลองทีละขั้นตอน
💵 โอกาส ความท้าทาย และผลตอบแทน
  • ผลตอบแทนเริ่มต้นอยู่ที่ประมาณ 40,000 - 120,000 บาทต่อเดือน บาทต่อเดือน 
  • การเติบโตในอาชีพ (Career Path) ของ “แพทย์จุลชีวะ” มีดังนี้
    • สายงานในโรงเรียนแพทย์: ผู้ช่วยศาสตราจารย์ รองศาสตราจารย์ ศาสตราจารย์
    • สายงานในโรงพยาบาลรัฐบาลหรือกระทรวงสาธารณสุข
      • นายแพทย์ปฏิบัติการ 
      • นายแพทย์ชำนาญการ
      • นายแพทย์ชำนาญการพิเศษ
      • นายแพทย์เชี่ยวชาญ
      • นายแพทย์ทรงคุณวุฒิ
  • สายงานโรงพยาบาลเอกชน
    • นายแพทย์ปฏิบัติการ
    • หัวหน้าแผนก หรือขึ้นเป็นตำแหน่งผู้บริหาร
  • ความยากและท้าทายของอาชีพ “แพทย์จุลชีวะ” คือ 
    • ต้องใช้ความละเอียดรอบคอบเป็นอย่างมากเนื่องจากกระบวนการตรวจสอบและวิเคราะห์เชื้อเป็นกระบวนการที่หากมีการปนเปื้อนเพียงน้อยนิดก็จะทำให้ผลการตรวจสอบเปลี่ยนไป
    • ต้องทำงานร่วมกับทีมแพทย์และวิทยาศาสตร์อื่นๆ และใช้การสื่อสารที่ดีเพื่อประสบความสำเร็จในงาน
    • ต้องเผชิญกับโรคติดต่อใหม่ๆ การระบาดใหม่ๆ ที่มาจากไวรัส เชื้อรา ปรสิต ที่ไม่รู้จักมาก่อน จึงต้องแบกรับความคาดหวังจากประชาชนสูงเพื่อหาวิธีรักษา หรือหยุดยั้งในเวลาจำกัด
    •  จุลชีววิทยาเป็นศาสตร์ที่พัฒนาอยู่เสมอ แพทย์จุลชีววิทยาจึงต้องติดตามความรู้ใหม่ๆ อยู่เสมอ
  • สิ่งที่เป็นความเสี่ยงของอาชีพนี้ 
  • ความเสี่ยงทางชีวภาพ   แพทย์จุลชีววิทยามีความเสี่ยงสูงต่อจากการสัมผัสกับจุลินทรีย์อันตราย เช่น แบคทีเรีย ไวรัส เชื้อรา และปรสิต ซึ่งอาจทำให้เกิดการติดเชื้อ หรือภูมิแพ้ 
🖥️ ช่องทางการศึกษาความรู้เพิ่มเติม
  • ช่อง YouTube ที่มีเนื้อหาเกี่ยวกับอาชีพแพทย์จุลชีวะ
    • TIMMYRUBY. (2021, Jan 7). EP. 20 ทัวร์ คณะแพทย์ ภาคจุล|MED-MICRO KKU| จุลชีววิทยาทางการแพทย์ มข [Video]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=CAbb35GO0IY
📚 ข้อมูลสายการเรียนที่เกี่ยวข้อง

มัธยมศึกษาตอนปลาย

  • สายวิทย์-คณิต 
  • (ปัจจุบันมีโอกาสสำหรับนักเรียนทุกสายการเรียน แต่จำเป็นต้องมีความรู้และทักษะ สามารถสอบวัดระดับและผ่านเกณฑ์คัดเลือกต่างๆ ตามที่กำหนดด้วย)

 

ปริญญาตรี เช่น

  • คณะแพทยศาสตร์
  • วิทยาลัยแพทยศาสตร์
  • สำนักวิชาแพทยศาสตร์ 

 

ปริญญาโท เช่น

  • คณะแพทยศาสตร์ วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาจุลชีววิทยาการแพทย์และโมเลกุล(หลักสูตรนานาชาติ) 
  • หลักสูตรวิทยาศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาจุลชีววิทยาทางการแพทย์ (สหสาขาวิชา)

 

ปริญญาเอก เช่น

  • คณะแพทยศาสตร์ ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาจุลชีววิทยาการแพทย์และโมเลกุล (หลักสูตรนานาชาติ) 
  • หลักสูตรดุษฎีมหาบัณฑิต สาขาวิชาจุลชีววิทยาทางการแพทย์ (สหสาขาวิชา)
  • คณะแพทยศาสตร์ สาขาวิชาจุลชีววิทยา 

 

*ข้อมูล ณ ปี 2567

🌐 แหล่งอ้างอิง

CLINICAL MICROBIOLOGY & LABORATORY MANAGEMENT. (n.d.). https://www.si.mahidol.ac.th/th/department/microbiology/EDUCATION/CLINICAL%20MICROBIOLOGY.html 

 

 

496

แนะนำอาชีพใกล้เคียง

ไม่มีข้อมูล

รู้จักอาชีพผ่านกิจกรรม

ไม่มีข้อมูล