
นิยามสั้นๆ
แพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านการให้ยาชาหรือยาสลบแก่ผู้ป่วยในระหว่างการผ่าตัดหรือการรักษาอื่นๆ เพื่อให้ผู้ป่วยไม่รู้สึกเจ็บปวด หรือกังวลจนส่งผลต่อการรักษา
📃 ลักษณะงาน
- ประเมินผู้ป่วยก่อนการผ่าตัด ตรวจสอบประวัติสุขภาพของผู้ป่วย พูดคุยเกี่ยวกับขั้นตอนการผ่าตัด และอธิบายเกี่ยวกับการดมยา
- ให้ยา วิสัญญีแพทย์จะให้ยาสลบ ยาชา หรือยาอื่นๆ แก่ผู้ป่วยตามความเหมาะสม
- เฝ้าระวัง วิสัญญีแพทย์จะติดตามสัญญาณชีพของผู้ป่วยอย่างใกล้ชิดตลอดระยะเวลาที่ผู้ป่วยอยู่ในสภาพสลบ
- ศึกษา ค้นคว้า ทำงานวิจัยในวงการแพทย์ ในสาขาที่เชี่ยวชาญ เพื่อเผยแพร่ต่อสาธารณชน
📊 ขั้นตอนการทำงาน
- ประเมินผู้ป่วยและศึกษาประวัติทางการแพทย์ของผู้ป่วยเพื่อวางแผนการรักษา
- วางแผนการให้ยา เลือกชนิดและปริมาณของยาที่เหมาะสมกับผู้ป่วยแต่ละราย โดยพิจารณาจากอายุ เพศ สุขภาพ และประเภทของการผ่าตัด
- อธิบายให้ผู้ป่วยเข้าใจ พูดคุยเกี่ยวกับขั้นตอนการผ่าตัด ความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้น และอธิบายเกี่ยวกับการดมยา และตอบคำถามอย่างละเอียด เพื่อลดความกังวลและสร้างความมั่นใจ
- ให้ยาตามแผนที่วางไว้ โดยติดตามสัญญาณชีพของผู้ป่วยอย่างใกล้ชิด
- ติดตามสัญญาณชีพของผู้ป่วยอย่างใกล้ชิดระหว่างที่ผู้ป่วยสลบไป เช่น ความดันโลหิต อัตราการเต้นของหัวใจ ระดับออกซิเจนในเลือด และรอให้ผู้ป่วยฟื้นอย่างปลอดภัย
👩🏻💻 อาชีพที่ต้องทำงานร่วมกัน
- ศัลยแพทย์
- วิสัญญีพยาบาล
- เภสัชกร
- อายุรแพทย์
🏢 สถานที่และเวลาทำงาน
- ทำงานในสถานพยาบาลต่างๆ เช่น โรงพยาบาลรัฐ โรงพยาบาลเอกชน คลินิกเฉพาะทางด้านการผ่าตัด ศูนย์การแพทย์ที่มี่การผ่าตัดเฉพาะทาง เช่น ศูนย์การแพทย์หัวใจ ศูนย์การแพทย์มะเร็ง
- เวลาทำงานของวิสัญญีแพทย์อาจแตกต่างกันไปขึ้นอยู่กับสถานพยาบาลและประเภทของการผ่าตัด โดยทั่วไปมักทำงานเป็นกะ โดยแบ่งเป็นกะเช้า กะบ่าย และกะดึก
- วิสัญญีแพทย์อาจต้องทำงานนอกเวลาปกติเพื่อรับมือกับกรณีฉุกเฉิน
✅ ความรู้ความสามารถที่ต้องใช้
- ความรู้ทางการแพทย์ ครอบคลุมทั้งกายวิภาคศาสตร์ สรีรวิทยา เภสัชวิทยา พยาธิวิทยา อายุรเวชศาสตร์ และศัลยศาสตร์
- ความรู้เกี่ยวกับยาสลบและยาอื่นๆ กลไกการออกฤทธิ์ ผลข้างเคียง และการใช้ยาต่างๆ
- ความรู้เกี่ยวกับการผ่าตัด ขั้นตอนและความเสี่ยงของการผ่าตัดประเภทต่างๆ
- ทักษะการแก้ปัญหา เป็นการคิด วิเคราะห์สถานการณ์ และการตัดสินใจ เพื่อรับมือกับสถานการณ์ฉุกเฉินและความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้นระหว่างการให้ยาสลบและผ่าตัด
- ทักษะการทำงานเป็นทีม ทำงานร่วมกับทีมแพทย์ พยาบาล และบุคลากรทางการแพทย์อื่นๆ ได้อย่างมีประสิทธิภาพ
- ความสามารถในการใช้ภาษาต่างประเทศ (ภาษาอังกฤษ)
- ทักษะการสื่อสาร สามารถสื่อสารกับผู้ป่วย ครอบครัวของผู้ป่วย และทีมแพทย์ได้อย่างมีประสิทธิภาพ
💵 โอกาส ความท้าทาย และผลตอบแทน
- ผลตอบแทนเริ่มต้นอยู่ที่ประมาณ 40,000 - 60,000 บาทต่อเดือน
- การเติบโตในอาชีพ (Career Path) ของ “วิสัญญีแพทย์” มีดังนี้
- สายงานในโรงเรียนแพทย์: ผู้ช่วยศาสตราจารย์ รองศาสตราจารย์ ศาสตราจารย์
- สายงานในโรงพยาบาลรัฐบาลหรือกระทรวงสาธารณสุข
- นายแพทย์ปฏิบัติการ
- นายแพทย์ชำนาญการ
- นายแพทย์ชำนาญการพิเศษ
- นายแพทย์เชี่ยวชาญ
- นายแพทย์ทรงคุณวุฒิ
- สายงานโรงพยาบาลเอกชน
- นายแพทย์ปฏิบัติการ
- หัวหน้าแผนก หรือขึ้นเป็นตำแหน่งผู้บริหาร
- ความยากและท้าทายของอาชีพ “วิสัญญีแพทย์” คือ
- วิสัญญีแพทย์ต้องสามารถทำงานได้อย่างใจเย็นและอดทนในสถานการณ์ที่กดดัน
- วิสัญญีแพทย์ต้องมีความรับผิดชอบสูงต่อชีวิตและความปลอดภัยของผู้ป่วย
- วิสัญญีแพทย์จะต้องพร้อมรับมือกับภาวะฉุกเฉินที่อาจเกิดขึ้นระหว่างการผ่าตัด เช่น การหยุดหายใจ การหัวใจเต้นผิดจังหวะ การเสียเลือดมาก
- สิ่งที่เป็นความเสี่ยงของอาชีพนี้
- การผ่าตัดมีความเสี่ยงอยู่เสมอ วิสัญญีแพทย์ต้องเผชิญกับโอกาสของความผิดพลาดและผลข้างเคียงที่เกิดขึ้นหลังการผ่าตัด
- การถูกฟ้องร้องจากผู้ป่วย/ญาติผู้ป่วย กรณีที่ผลการผ่าตัดไม่เป็นไปตามความคาดหวัง
🖥️ ช่องทางการศึกษาความรู้เพิ่มเติม
- ช่อง YouTube ที่มีเนื้อหาเกี่ยวกับอาชีพวิสัญญีแพทย์
- Rattinan Medical Center. (2019, July 10). หมอดมยา หรือวิสัญญีแพทย์ สําคัญอย่างไร [Video]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=2Qm4ZUy-bIc
Mahidol Channel มหิดล แชนแนล. (2014, February 13). ศิริราช 360 องศา [By Mahidol] หมอดมยา (1/2) เจาะลึกกระบวนการทํางานของวิสัญญีแพทย์ รพ.ศิริราช [Video]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=ZsJ0A9Ov1JM
🌐 แหล่งอ้างอิง
- ราชวิทยาลัยวิสัญญีแพทย์แห่งประเทศไทย - https://www.rcat.org/
- TruePlookPanya. (n.d.). วิสัญญีแพทย์. https://www.trueplookpanya.com/explorer/occupation-step3/51
- Career. (n.d.). วิสัญญีแพทย์. https://www.mycareer-th.com/res_job_detail.php?id=115
- WE SpaCe | วิสัญญีแพทย์. (n.d.). https://wespace.in.th/explore/career/J0510.00